Energiedrankjes

Vanaf dit najaar kunnen kinderen tot 14 jaar geen energiedrankjes meer kopen bij de supermarktketens Lidl en Aldi. De supermarktketens stoppen met de verkoop van pepdrankjes aan kinderen. Hiermee zijn het de eerste twee ketens die de verkoop van energiedrankjes beperken. Wat zit er allemaal in zo’n pepdrankje? Hoe werkt het? En waarom is energiedrank zo slecht voor de gezondheid?

Energiedrankjes liggen al jaren onder vuur bij voedingsdeskundigen en artsen. De drankjes zitten bomvol suikers, cafeïne, taurine en andere toegevoegde kunstmatige stoffen. Uit een onderzoek van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) is gebleken dat jongeren soms wel zes blikjes per dag of meer drinken. Dit heeft ernstige lichamelijke gevolgen.

Wat zit er in energiedrank?

Een energiedrankje is een frisdrank met veel suiker, waaraan taurine, cafeïne en glucunoro-lacton aan toegevoegd is. Deze stoffen samen hebben een oppeppend effect.  Bekende voorbeelden van energiedrankjes zijn Red Bull, Bullit en Monster. Verder verkopen de meeste supermarktketens ook goedkopere varianten van het eigen huismerk.

Cafeïne

Een blikje bevat ongeveer 80 milligram cafeïne. Deze hoeveelheid is vergelijkbaar met een kopje filterkoffie. Volgens de Warenwet mag frisdrank niet meer dan 350 milligram cafeïne per liter bevatten. Een blikje energiedrank van 250 milliliter mag dus maximaal 88 milligram cafeïne bevatten.

Cafeïne en kinderen

Cafeïne is een pepmiddel. Voor kinderen onder de 13 jaar kan dit middel gevaarlijk zijn. Het lichaam van jonge kinderen is nog klein en volop in ontwikkeling. Het drinken van een half blikje energiedrank kan de hartslag al flink op hol brengen. Een kind kan hiervan gaan trillen of slaapproblemen krijgen.

Suiker

Energiedrank bevat heel veel suiker en calorieën. Zo bevat een blikje van 250 milliliter ongeveer negen tot twaalf suikerklontjes. Door deze hoge hoeveelheid suikers is een energiedrank dan ook erg calorierijk. Een drankje bevat ongeveer 100 kilocalorieën. Het veelvuldig drinken van deze suikerhoudende drankjes verhoogt het risico op overgewicht en diabetes.

Taurine en andere ingrediënten

Taurine is een stof die van nature voorkomt in voedsel. Je lichaam haalt deze stof uit vlees en vis. Taurine zorgt voor een goede werking van de zenuwcellen en de hartspier. In energiedrank is taurine kunstmatig toegevoegd. Verder bevatten bijna alle pepdrankjes andere ingrediënten, zoals guarana, ginseng, B-vitamines, yohimbine en L-carnitine. Deze voedingsstoffen zijn nuttig in de juiste hoeveelheid. Echter, energiedrankjes bevatten slechts een minieme hoeveelheid van deze stoffen. Ze zijn puur aan de drankjes toegevoegd om indruk te maken en hebben dan ook geen enkele toegevoegde waarde.

Glucunoro-lacton

Glucunoro-lacton is een soort koolhydraat. Dit stofje vormt een extra energiebron in de energiedrank en schijnt ook weer te zorgen voor een interactie met de andere stoffen.

Wat gebeurt er precies met je lichaam als je een energiedrank drinkt?

Het is natuurlijk geen nieuws dat energydrinks niet de gezondste drankjes zijn. Een pepdrankje zit boordevol suikers en kunstmatige stoffen. Dit is niet goed voor je gebit en je lijn. Toch is dit lang niet het enige. Dit is namelijk wat er met je lijf gebeurt als je een chemische energiedrank hebt gedronken.

Na ongeveer 10 minuten

Het duurt ongeveer 10 minuten voordat de cafeïne door je bloed wordt opgenomen. Je hartritme en je bloeddruk gaan dan omhoog.

Na 15 tot 45 minuten

De cafeïne bereikt een piek in je bloed en hierdoor ben je alerter en meer geconcentreerd.

Na 30 tot 50 minuten

Nadat je lichaam alle cafeïne heeft geabsorbeerd, reageert je lever ook. Deze pompt meer suiker in je bloed.

Na een uur

Na een uur heeft de cafeïne geen effect meer en ontstaat er een suikerdip. Je energieniveau daalt flink en je voelt dat je moe wordt.

Na 5 tot 6 uur

Het duurt ongeveer 5 tot 6 uur voordat de cafeïne voor de helft is afgebroken. Bij vrouwen die de pil slikken duurt de afbraak twee keer zo lang.

Na 12 uur

Het duurt ongeveer 12 uur voordat alle cafeïne volledig uit je bloed is verdwenen. Hoe lang dit precies duurt, is weer afhankelijk van diverse factoren, zoals je leeftijd, je gezondheid en je activiteiten.

Na 12 tot 14 uur

Cafeïne heeft een verslavend effect. Als je dagelijks energiedrankjes drinkt, kun je 12 tot 14 uur na het laatste drankje een soort afkickverschijnselen krijgen. Je krijgt dan last van hoofdpijn, verstopping en bent sneller licht geraakt.

Na 7 tot 12 dagen

Uit diverse onderzoeken is gebleken dat het 7 tot 12 dagen duurt voordat je lichaam gewend raakt aan de dagelijkse cafeïne-inname. Dit houdt in dat je na die tijd het effect van cafeïne minder goed voelt en er dus meer van nodig hebt. Na een week tot 12 dagen heeft een energiedrankje dus minder effect en heb je er bijvoorbeeld twee of drie van nodig om hetzelfde oppeppende effect te krijgen.

Wat zijn de negatieve gevolgen van energiedrank?

Energiedrankjes zijn koud en worden daardoor sneller gedronken dan een warm kopje koffie. Hierdoor is de kans op negatieve effecten veel groter. De combinatie van cafeïne, de hoge hoeveelheid suikers en de andere toegevoegde stoffen kan leiden tot:

• Angsten
• Hartkloppingen
• Tachycardie (verhoogde, snelle hartslag)
• Uitdroging
• Maagpijn
• Een hoge bloeddruk
• Nervositeit
• Slapeloosheid
• Een gebrek aan motorische coördinatie
• Duizeligheid
• Suizende oren
• Beven

Langdurig gebruik van energiedrank

Als je dagelijks twee of meer blikjes drinkt, is de kans groot dat je minder lang en minder goed slaapt. Je bent overdag dan sneller moe en je kunt je minder goed concentreren. Bij langdurig gebruik is er een verhoogde kans op een chronisch slaaptekort. Dit kan weer leiden tot een depressie en een afname van de geheugenprestaties.

Mag je energiedrank drinken in combinatie met alcohol?

Het Voedingscentrum raadt het af om alcohol te combineren met energiedrank. Dit leidt namelijk tot de volgende risico’s:

• Je drinkt meer alcohol: door het oppeppende effect van cafeïne voel je het verdovende effect van alcohol veel minder. Je kunt dan meer alcohol gaan drinken dan je lichaam aankan. Hierdoor kan er sneller een alcoholvergiftiging ontstaan.
• Verhoogd risico op uitdroging: Alcohol droogt uit. Door het oppeppende effect van een energydrink blijf je in beweging en merk je de uitdrogingsverschijnselen niet, zoals hoofdpijn.
• Je raakt overmoedig: de combinatie van alcohol en energiedrank kan ervoor zorgen dat je overmoedig raakt en meer risico’s neemt, zoals rijden onder invloed.
• Door het oppeppende effect van de pepdrank onderschat je de nadelige effecten van alcohol. Ook is de kans groot dat je impulsiever gedrag vertoont.

Energiedrank en sporten

Ook al heeft energiedrank een oppeppend effect, toch is het niet aan te raden om een blikje leeg te drinken tijdens het sporten. Energiedrankjes zijn namelijk geen dorstlessers. Je kunt ervan uitdrogen en dit is zeer gevaarlijk als je sport.

Hoeveel energiedrank mag je dagelijks drinken?

Volgens een onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, de RIVM, drinken zo’n 19000 jongeren te veel energiedrankjes en lopen gezondheidsrisico’s. Zo’n 1 tot 2 procent van de jongeren tussen de 13 en 18 jaar drinkt dagelijks drie blikjes of meer.

Het kan niet zoveel kwaad om af en toe een blikje energiedrank te drinken. Het is soms een handige manier om alert te blijven als je moet presteren. Het Voedingscentrum adviseert voor kinderen tussen de 13 en 18 jaar en voor zwangere vrouwen om maximaal één blikje per dag te drinken. Gezonde volwassenen wordt geadviseerd om niet meer dan vier blikjes per dag te drinken. Drink voldoende water bij een energiedrankje. Hiermee voorkom je uitdroging. Door de grote hoeveelheid suiker duurt het langer voordat je lichaam het vocht heeft opgenomen.

Zijn er ook gezondere alternatieven?

Heb je energie te weinig? Kun je wel een oppepper gebruiken? Maar wil je liever geen energiedrank drinken? Dan zijn er gelukkig een aantal veel gezondere alternatieven dan energiedrank, zoals:

• Groene thee
• Tarwegrassap
• Groene smoothies
• Koffie
• Noten
• Bananen

Groene thee

Groene thee bevat een kleine hoeveelheid cafeïne en dit werkt stimulerend en opwekkend. Van groene thee word je alert, terwijl een energiedrankje een korte energiestoot geeft. Een pluspunt van groene thee is dat het antioxidanten bevat en helpt tegen een te hoog cholesterolgehalte.

Tarwegrassap

Een glas tarwegras heeft dezelfde voedingswaarde als een kilo groenten. Je krijgt van dit sap een energieboost en je lichaam wordt op een natuurlijke wijze gereinigd.

Groene smoothies

Smoothies zijn heerlijk en een smoothie met groene groenten geeft je ook nog eens meer energie. Je kunt bijvoorbeeld een smoothie maken met blauwe bessen en spinazie, courgette en banaan of boerenkool en appel.

Koffie

Natuurlijk zit er in koffie cafeïne en werkt dit ook als een energiedrankje. Echter, er zit geen suiker in, tenzij je dat er zelf aan toevoegt. Een kopje zwarte koffie is dus gezonder dan een energydrink.

Noten

Het eten van een handje noten helpt je om geconcentreerd en alert te blijven. Walnoten, amandelen en cashewnoten bevatten gezonde vetten, eiwitten en vezels die je bloedsuikerspiegel netjes op peil houden.

Bananen

Sporters eten veel bananen en dat is niet voor niets. Je krijgt er namelijk energie van. Een banaan zit bomvol met vezels, antioxidanten en koolhydraten.