Antioxidanten

De term antioxidanten is een verzamelnaam voor verschillende vitamines, mineralen en bioactieve stoffen. Zo komen antioxidanten voor in vitamine C en E, bètacaroteen, selenium, zink en verschillende flavonoïden. Deze flavonoïden geven kleur aan kruiden, groenten, fruit en zaden. Antioxidanten komen voor in verschillende groente- en fruitsoorten, koffie, thee en pure chocolade.

Antioxidanten beschermen je lichaam tegen de schade van vrije radicalen. Nu vraag je je misschien af wat deze vrije radicalen zijn en hoe zij schade toedienen, en dat is precies wat wij hier gaan bespreken.

Wat zijn vrije radicalen?

Vrije radicalen worden in je lichaam gemaakt, maar komen soms ook van buitenaf in je lichaam terecht. Deze moleculen komen namelijk ook voor in sigarettenrook en uitlaatgassen waardoor je ze regelmatig inademt. Vrije radicalen zijn negatief geladen. Dit houdt in dat zij een elektron missen in hun chemische opbouw. Daarom gaan zij zelf op zoek naar plekken in het lichaam waar zij wel een elektron kunnen opnemen, zoals van zuurstof.

In kleine hoeveelheden beschermen de vrije radicalen je lichaam tegen schadelijke bacteriën en virussen. Wanneer er echter te veel vrije radicalen in je lichaam voorkomen, veroorzaken zij juist schade aan je weefsel, spieren en vetten. Deze schade noemen we oxidatieve schade.

Oxidatieve schade

Wanneer de vetten, zuren en eiwitten van je lichaamscellen worden aangevallen, heet dit oxidatieve schade. Deze schade houdt in dat er te veel zuurstof in je lichaam aanwezig is. Hoewel zuurstof belangrijk is om van te leven, kan een teveel ook slecht zijn. Te veel zuurstof zorgt namelijk voor roest, en dat kan ook in je lichaam voorkomen.

Je kan de effecten van oxidatieve schade tijdens het sporten merken, wanneer je spieren beginnen te branden. Door je verhoogde ademhaling krijg je meer zuurstof binnen, waardoor je lichaam meer vrije radicalen aanmaakt welke oxidatieve schade veroorzaken. Ze “eten” als het ware de zuurstofmoleculen uit je weefsel. Wanneer je voldoende rust neemt, daalt de productie van de vrije radicalen en heeft je lichaam voldoende rust om te herstellen.

Waar zijn antioxidanten goed voor?

Antioxidanten bevechten de vrije radicalen, waardoor zij geen oxidatieve schade kunnen veroorzaken. Dit doen zij door een extra elektron aan de vrije radicalen te geven, waardoor zij deze niet hoeven te zoeken bij andere delen van het lichaam. Vrije radicalen worden vaak in verband gebracht met andere ziekten en aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten, long aandoeningen en kanker. Er wordt beweerd dat antioxidanten kunnen helpen bij het voorkomen van deze aandoeningen.

Een onderzoek uit 2017 heeft namelijk uitgewezen dat antioxidanten en chemotherapie een goede combinatie kunnen zijn om kanker te bestrijden. Deze moleculen kunnen er namelijk voor zorgen dat de bijwerkingen van de chemotherapie minder heftig zijn dan gewoonlijk. Als een gevolg hiervan, zou de patiënt zich minder ziek voelen.

Andere onderzoeken hebben echter uitgewezen dat in sommige gevallen, extra antioxidanten juist een negatief effect kunnen hebben op de chemotherapie. Het is daarom belangrijk om meer onderzoek te doen voordat dit in de praktijk kan worden toegepast.

Dat antioxidanten een positieve invloed op je gezondheid hebben, is bevestigd. Ze beschermen je lichaam namelijk tegen oxidatieve schade. Toch is er meer bewijs en onderzoek nodig naar de claims dat antioxidanten de kans op hart- en vaatziekten, long aandoeningen en kanker kunnen verminderen.

Waar zitten antioxidanten in?

De meeste antioxidanten haal je uit je voeding. Denk hierbij aan groente en fruit. Vooral bessen zijn een grote bron hiervan, maar je kan ze ook uit koffie, groene thee, en pure chocolade halen. In vlees en vis komen ook antioxidanten voor, maar in mindere mate.

In sommige gevallen komen antioxidanten in voeding uit verpakte producten voor. Ze staan dan op de ingrediëntenlijst als ascorbinezuur en verschillende E-nummers, zoals E306 t/m E319.

Zijn antioxidanten gevaarlijk?

Wanneer je voldoende groente en fruit eet, krijg je genoeg antioxidanten binnen. Deze zijn niet schadelijk voor je lichaam en helpen juist om je gezond te houden.

In té grote aantallen kunnen antioxidanten echter wel schade toebrengen. Dit gebeurt vooral wanneer je gebruik maakt van supplementen waar de hoeveelheid van deze moleculen erg geconcentreerd in is. Ook kunnen vruchtendranken met toegevoegd ascorbinezuur bijdragen aan een flink overschot. Onderzoek heeft uitgewezen dat een teveel aan antioxidanten zelfs kan leiden tot meer oxidatieve schade in je lichaam. Dit heet “het antioxidanten paradox”.

Welke andere effecten verbonden zijn aan een antioxidanten overschot is nog vrij onbekend. Drink daarom niet meer dan 2 glazen sap per dag en neem alleen supplementen wanneer deze door een arts zijn voorgeschreven.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips