Amandelen

De amandelen bevinden zich in de mond, de keel en de neus. Ze bieden bescherming tegen ziekteverwekkers, zoals virussen en bacteriën. Het zijn stukjes weefsel met een amandelvorm. Welke amandelen heb je? En waaraan herken je een amandelontsteking?

Welke amandelen zijn er?

Er zijn drie verschillende amandelen:

  • De keelamandelen (tonsillen)
  • De neusamandel (adenoïd)
  • De tonamandel

De keelamandelen (tonsillen)

De keelamandelen bevinden zich in het deel waar de mond naar de keel overgaat. Aan allebei de kanten van de huig zit een keelamandel.

De neusamandel (adenoïd)

De neusamandel bevindt zich in de neus-keelholte. Deze holte zit achter de neus. Na het achtste jaar van een kind krimpt de neusamandel. Meestal verdwijnt deze helemaal.

De tongamandel

De tongamandel bevindt zich midden achter op de tong.

Soms kan het zijn dat je zo veel ziekteverwekkers binnenkrijgt dat je amandelen het niet meer aankunnen en ontstoken raken. Vaak gaat het dan om ontstoken neus- en keelamandelen. Ze zwellen dan op. De tongamandelen raken haast nooit ontstoken.

Wat zijn de symptomen van een amandelontsteking?

Een amandelontsteking komt meestal voor bij kinderen. De ontsteking gaat gepaard met klachten die veel weg hebben van een verkoudheid. De meest voorkomende klachten zijn:

  • Pijn bij het slikken
  • Een snotneus
  • Keelpijn

Bij de meeste mensen gaat een amandelontsteking vanzelf weer over. Soms houden de klachten echter aan of keren ze steeds weer terug. De amandelontsteking is dan chronisch geworden. De klachten hangen weer samen met de plaats waar de ontsteking zich bevindt.

Symptomen chronisch ontstoken neusamandelen

  • Snotneus
  • Continu verkouden
  • Slecht slapen
  • Ademen door de mond
  • Snurken
  • Vaak oorontsteking
  • Kwijlen

Symptomen chronisch ontstoken keelamandelen

  • Pijn bij het slikken
  • Keelpijn
  • Koorts
  • Vermoeidheid
  • Weinig eetlust
  • Opgezette lymfeklieren in de hals
  • Abces in de keel
  • Slechte adem
  • Snurken
  • Slecht slapen

Soms gaat een ontsteking aan de keelamandelen zelfs gepaard met slaapapneu. Hierbij stopt de ademhaling af en toe tijdens het slapen. Dit gebeurt vooral wanneer de amandelen erg opgezwollen zijn.

Hoe worden ontstoken amandelen behandeld?

Vermoed je dat je kind ontstoken amandelen heeft? Dan is het raadzaam om naar de huisarts te gaan. Deze kan direct zien of de amandelen ontstoken zijn. In de meeste gevallen zal de arts je adviseren om het even af te wachten.

Vaak verdwijnen de klachten vanzelf. Dit is ook zo bij kinderen die al vaker een amandelontsteking hebben gehad. Na het zevende jaar heeft een kind minder ontsteken. Dit komt, omdat hij of zij dan meer weerstand heeft opgebouwd.

Antibiotica

Een huisarts schrijft meestal geen antibiotica voor. Dit helpt namelijk niet bij een virusinfectie. Wanneer de amandelontsteking wordt veroorzaakt door een bacterie helpt antibiotica vaak wel. De genezing gaat dan sneller. Wel kan antibiotica bijwerkingen geven. Verder kunnen bacteriën ongevoelig worden voor antibiotica.

Wanneer worden de amandelen weggehaald?

In sommige gevallen worden de amandelen weggehaald. Dit gebeurt alleen als de amandelontsteking continu terugkeert of als de klachten ernstig zijn. Ook dan nog kun je ervoor kiezen om te wachten tot de klachten vanzelf weer verdwijnen. Als je ervoor kiest om de amandelen te verwijderen, is je kind minder vaak ziek.

Hoe worden ontstoken amandelen verwijderd?

De ontstoken amandelen worden verwijderd door middel van een operatie. Dit gebeurt onder narcose. Tijdens de operatie haalt een kno-arts de beide keelamandelen weg. Bij een ontstoken neusamandel kan dat niet. Hiervan kan alleen het dikke, middelste deel worden verwijderd.

Bij een volwassen persoon zitten de keelamandelen vaster dan bij een kind. Om deze reden maakt een kno-arts bij een volwassene gebruik van een andere operatietechniek. De keelamandelen worden dan laagje voor laagje weggesneden. Dit wordt ook wel pellen genoemd.

Wat gebeurt er nadat de amandelen zijn verwijderd?

Je kunt zonder amandelen leven. Nadat de amandelen zijn verwijderd is je afweersysteem niet verzwakt. De eerste dagen na de operatie heb je vaak last van klachten als keelpijn en pijn bij het slikken. Kinderen zijn ook vaak misselijk. Deze klachten verdwijnen na een aantal dagen. De meeste mensen zijn na een week weer opgeknapt.

Wat kun je zelf doen bij ontstoken amandelen?

Als je keelamandelen ontstoken zijn, heb je vaak last van keelpijn. Dit kan je verlichten door:

  • Slokjes koud water te nemen
  • Paracetamol in te nemen
  • Op een dropje of een waterijsje te zuigen

Relevante artikelen
1 reacties
  1. Na een keel onderzoek blijkt dat mijn tong tonsillen verheven zijn, links erger dan rechts. Behoort dit tot het Globus gevoel of kan je daadwerkelijk voelen dat je tong tonsillen meer verheven zijn dan normaal? wat is er aan tong tonsillen die opgezet zijn te te doen, heeft iemand er ervaring mee? ANNA

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips