Longemfyseem

Longemfyseem behoort, evenals chronische bronchitis, bij de chronische a-specifieke respiratoire aandoeningen (CARA). Chronische bronchitis en emfyseem komen in de meeste gevallen samen voor, maar de ziektebeelden kunnen wel degelijk afzonderlijk voorkomen. Bij longemfyseem is er een verwijding van de allerkleinste luchtwegvertakkingen en de longblaasjes, waarbij hun wanden min of meer ernstig zijn beschadigd. De longen bevatten hierdoor meer lucht dan normaal. Zoals al vermeld, komt de ziekte het vaakst voor bij lijders aan chronische bronchitis, dus het meest bij mannen van middelbare leeftijd en ouder.

De oorzaken van longemfyseem zijn de laatste jaren onderwerp van veel wetenschappelijk onderzoek. Er bestaan verschillende theorieën die het ontstaan van longemfyseem zouden kunnen verklaren. Roken en luchtverontreiniging spelen, direct of indirect via chronische bronchitis, natuurlijk een belangrijke rol bij het ontstaan van longemfyseem. Door roken en luchtverontreiniging wordt nu eenmaal schade toegebracht aan het longweefsel, ook aan dat van de allerkleinste luchtwegen en de longblaasjes. De wanden ervan worden zwakker, zijn gevoeliger voor infecties, raken eerder geïrriteerd, enz.

Een belangrijke theorie over het ontstaan van longemfyseem is, dat het een gevolg zou zijn van chronische bronchitis. Eén van de verschijnselen van chronische bronchitis is, dat de luchtwegen vernauwdzijn.

Omdat tijdens het inademen de luchtwegen iets worden opgerekt, gaat het instromen van lucht iets gemakkelijker dan het uitstromen van lucht, het uitademen dus. Zo wordt een bepaalde hoeveelheid lucht ‘gevangen’ in de kleinste luchtwegvertakkingen en de longblaasjes. De druk van de lucht op de dunne wandjes van de longblaasjes neemt toe. En als dat lange tijd achtereen blijft voortduren, zullen de wandjes tussen de longblaasjes vernield worden.

longemfyseem

Hierdoor’ ontstaat als het ware een samenvloeiing van een aantal longblaasjes, die gezamenlijk een grotere luchtruimte vormen.

Er zijn nog vele andere theorieën over het ontstaan van longemfyseem. Zo is er een vorm van longemfyseem bekend, die kan optreden zonder dat er chronische bronchitis bestaat. Dit zou mogelijk zijn door de erfelijk bepaalde afwezigheid van een zeker enzym dat weefselbeschadiging zou kunnen voorkomen. Dit zou longemfyseem kunnen doen ontstaan of de mogelijkheid ertoe kunnen bevorderen, zowel bij kinderen als bij volwassenen.

Uiteraard heeft longemfyseem tot gevolg dat de longen met hun beschadigde weefsel hun functie niet goed meer kunnen vervullen. De gasuitwisseling, met voornamelijk de zuurstofvoorziening van alle organen,
werkt dan ook niet goed meer.

longemfyseem verschijnselen

Doordat longemfyseem vaak samengaat met chronische bronchitis, treden in dat geval de verschijnselen van chronische bronchitis op de voorgrond.

Vooral indien er sprake is van een infectie door virussen of bacteriën, wordt het ziektebeeld bepaald door hoesten en slijm opgeven. Benauwdheid komt in het begin van de ziekte bijna alleen voor bij inspanning.

Indien longemfyseem afzonderlijk optreedt, is hoesten juist niet het meest op de voorgrond tredende verschijnsel. Benauwdheid bij inspanning is dan de voornaamste klacht. In een later stadium van de ziekte kan benauwdheid ook optreden tijdens perioden van rust. De patiënt heeft dan een blauwachtige huidkleur (cyanose), vooral in het gezicht. De patiënt is dan niet in staat om ook maar enige inspanning te verrichten. Soms kunnen deze mensen niet eens eten, omdat dat al te vermoeiend is.

Bij een ernstige vorm of in een vergevorderd stadium van emfyseem treden ook verschijnselen óp als verminderde eetlust, gewichtsverlies en algemene slapte. Het inademen gaat steunend en het uitademen duurt veel langer dan normaal. Dit is één van de belangrijkste kenmerken van longemfyseem: het uitademen kost duidelijk erg veel moeite. De borstkas van de patiënt is dan tonvormig, doordat deze voortdurend
in de inademingsstand staat.

Op een röntgenfoto van de borstkas ziet men in de beginfase van longemfyseem niets bijzonders. Als de ziekte ernstiger wordt, blijkt op de röntgenfoto dat de longen teveel lucht bevatten: het middenrif staat laag, de longen staan zwarter afgetekend dan normaal, en het hartbeeld is op de röntgenfoto verkleind en heeft de vorm van een druppel. Men noemt dit een ‘druppelhart’. Bij het longfunctie-onderzoek zal bij mensen met longemfyseem de reeds eerder genoemde 1-seconde-waarde sterk verkleind zijn. De hoeveelheid lucht die in de longen na de uitademing achterblijft, is groter dan normaal.

De complicaties van longemfyseem zijn:

decompensatie van het rechter-hartdeel, herhaalde luchtweginfecties door bacteriën en andere microorganismen, een pneumothorax.

Een pneumothorax doet zich voor als er lucht tussen de twee lagen van het borstvlies (de pleuraholte) komt, waarna de long ‘samenklapt’. Dit doet zich vrij vaak voor bij longemfyseem. De wanden van het sterk uitgezette gedeelte van de long hebben een hoge druk te verduren. Als gevolg daarvan kan de long openspringen, waardoor er lucht uit de longen in de borstholte kan stromen. (Een uitvoerige beschrijving van de pneumothorax is gegeven in het bericht over longontsteking).

De behandeling van het longemfyseem is gericht op het bestrijden van de verschijnselen, omdat het emfyseem zelf niet te verhelpen is. Infecties van de luchtwegen, die vaak optreden, moeten zo snel mogelijk met antibiotica worden bestreden. Er kunnen ook luchtwegverwijdende medicijnen worden voorgeschreven. Ook worden wel eens geneesmiddelen voorgeschreven die het slijm in de luchtwegen vloeibaar maken, zodat het gemakkelijk kan worden opgehoest. In heel ernstige gevallen worden wel eens bijnierschorshormonen voorgeschreven.

Ademhalingsoefeningen en fysiotherapie zijn noodzakelijk. Soms moet zelfs zuurstof worden toegediend, maar niet te veel, omdat daardoor de ademhaling kan worden onderdrukt.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips