Bacteriën

Eencellige organismen zonder celkern; niet alle bacteriën veroorzaken een ziekte. Enige soorten zijn belangrijk voor de gezondheid, zoals bijvoorbeeld de bacteriën die het onderste gedeelte van het spijsverteringskanaal bevolken.

De ontdekking dat ze ziekten kunnen veroorzaken is een van de belangrijkste ontdekkingen in de medische wetenschap geweest. De verdienste van deze ontdekking komt toe aan de Franse geleerde Pasteur alsmede aan de Duitse arts Robert Koch. Beiden leefden in de tweede helft van de negentiende eeuw. Bacteriën kunnen alleen microscopisch waargenomen worden.

verschillende bacteriën

1) staafvormige (bacillen), onder andere de veroorzakers van tuberculose en lepra ;
2) kogelvormige (kokken);
3) schroefvormige (spirocheten), onder andere de veroorzakers van syfilis en cholera.

De kokken treden in verschillende samenstellingen op. In paren (diplokokken), in ketens (streptokokken) en in trossen (stafylokokken). Typische diplokokken zijn de gonokokken (veroorzakers van gonorroe) en de pneumokokken. Streptokokken zijn dikwijls verantwoordelijk voor infectie van de neuskeelholte, stafylokokken voor abcessen. Ziekteverschijnselen veroorzaakt door bacteriën kunnen ontstaan door groei van het aantal in het lichaam of door afscheidingsproducten gevormd door de bacteriën, de zogenaamde endotoxinen en exotoxinen.