Oorzaken slokdarmontsteking

Behalve zuurbranden door een verslapte slokdarmsfincter zijn er andere aandoeningen die een ontsteking van de slokdarm kunnen veroorzaken.

Metaplasie van de slokdarm.

Aanhoudende reflux van maagzuur kan het normale slijmvlies van de slokdarm beschadigen en dat wordt dan op den duur vervangen (dit is metaplasie) door een binnenbekleding die lijkt op maagslijmvlies. Dit nieuwe slijmvlies is bestendig tegen de reflux, maar een ontsteking kan ontstaan boven dit gebied en die kan vernauwing (strictuur) van de voedselweg veroorzaken.

Er kunnen zweren in het maagachtige slijmvlies ontstaan die bloeden of een perforatie van de slokdarmwand kunnen veroorzaken. Bovendien is er een licht verhoogd risico van kanker bij metaplasie. De arts kan het wenselijk vinden periodiek het slijmvlies van de slokdarm te beoordelen door een oesofagoscopie en eventueel een biopsie (wegnemen van een klein stukje weefsel voor onderzoek). Dat vergroot de kans op het ontdekken van kankercellen in een vroeg stadium.

Herpes simplex in de slokdarm.

Een zeldzame infectie door het herpes simplex virus kan ontsteking en slijmvliesbeschadiging veroorzaken. Mensen die zo’n virale oesophagitis hebben, zijn meestal verzwakt door een andere ziekte of hun afweersysteem is door andere oorzaken sterk onderdrukt (bijvoorbeeld bij AIDS of na geneesmiddelen tegen kanker). Herpesblaasjes te zamen met andere verschijnselen van slokdarmontsteking wijzen sterk op een virale oesophagitis.

Antibiotica zijn niet effectief in de behandeling van virale oesophagitis, maar een geneesmiddel tegen virussen (aciclovir) kan wel van nut zijn.

Slokdarmontsteking door een schimmel.

Een schimmel, Candida of Monilia kan in de slokdarm een ontsteking veroorzaken met pijn bij het slikken. Deze ontsteking wordt Candida oesophagitis genoemd. Dit type infectie wordt vaak gezien bij mensen van wie het afweersysteem onderdrukt is door medicijnen die gebruikt worden om kanker te bestrijden of bij AIDS-patiënten. Er zijn verschillende geneesmiddelen tegen deze schimmelinfecties.

Bestralingsoesophagitis.

Deze vorm van ontsteking van de slokdarm komt meestal voor als gevolg van radiotherapie voor long- of slokdarmkanker. De symptomen zijn zuurbranden en pijn met slikken. De kans op deze aandoening wordt groter naarmate er meer bestraling wordt toegepast. Nadat de bestraling gestaakt is, verdwijnt de ontsteking meestal met behulp van medicijnen.

Sclerodermie van de slokdarm.

Sclerodermie is een ziekte die gekenmerkt wordt door woekering van bindweefsel. Het gevolg is verstijving en verharding van de weefsels. Hierbij is gewoonlijk de slokdarm betrokken. Behalve het spijsverteringsstelsel kan sclerodermie ook organen zoals de longen, het hart, de nieren, alsmede de huid aantasten.

Sclerodermie kan ertoe leiden dat de slokdarmsfincter niet meer werkt, waardoor terugvloeiing van zuur in de slokdarm mogelijk wordt met de daarbij behorende verschijnselen en complicaties. Soms ontwikkelt zich een vernauwing (strictuur) van de slokdarm die het slikken bemoeilijkt.

De behandelend arts kan een medicijn voorschrijven dat de zuurproductie reduceert, zoals cimetidine, ranitidine, famotidine of omeprazol, en daardoor de hoeveelheid van de reflux vermindert. Hij zal met de patiënt ook de maatregelen bespreken om terugvloeiing te voorkomen. Als de slokdarm zo nauw geworden is dat de voedselpassage er door belemmerd of vertraagd wordt, kan dilatatie (verwijding) van de slokdarm worden verricht.