Terugvloeiing naar de slokdarm

Klachten en verschijnselen:
Zuurbranden, een brandend gevoel in de borst dat in de bovenbuik kan beginnen en naar de hals kan uitstralen.
Oprisping van zuur of bitter smakend vocht in de keel en mond, vooral wanneer u gaat liggen of slapen.
Terugvloeiing (reflux) naar de slokdarm, beter bekend als zuurbranden, is een veel voorkomende klacht. Ongeveer 1 op de 10 volwassenen heeft tenminste één keer per week last van zuurbranden; 1 op de 3 tenminste één keer per maand. Zwangere vrouwen ondervinden praktisch dagelijks zuurbranden ten gevolge van hormonale veranderingen en door verhoogde druk in de buikholte.

De meeste kinderen worden geboren met een niet goed sluitende (insufficiënte) slokdarmsfincter (kringspier). Deze laat reflux van de maaginhoud in de slokdarm toe. Tegen de leeftijd van 12 maanden is de slokdarmsfincter volledig ontwikkeld en komt reflux minder voor.

Zuurbranden komt voor wanneer zuur bevattende maaginhoud de mogelijkheid heeft terug te vloeien naar de slokdarm. Onder normale omstandigheden komt het voedsel van de slokdarm in de maag en wordt door de slokdarmsfincter die, behalve met slikken, stevig gesloten blijft, voorkomen dat het weer naar de slokdarm terug gevoerd wordt.

Soms echter wordt de kringspier lui en ontspant (opent) zich, waardoor zure maaginhoud terug kan vloeien, en de symptomen van slokdarmreflux ontstaan.

Diagnose.

Meestal is een beschrijving van de symptomen alles wat de dokter nodig heeft om de diagnose zuurbranden te stellen.

Wanneer de symptomen echter buitengewoon hevig zijn of niet reageren op behandeling, kan röntgenonderzoek van de slokdarm en maag met behulp van bariumpap of een endoscopisch onderzoek nodig zijn. Ook bij een klein kind met ernstige terugvloeiing zal röntgenonderzoek nodig zijn.

Een middenrifbreuk (hiatus hernia) (een uitstulping van een gedeelte van de maag door het middenrif) wordt met röntgenonderzoek vaak gevonden bij mensen met zuurbranden, maar vaak geeft een middenrifbreuk geen symptomen en vereist het geen behandeling.

Hoe ernstig is zuurbranden?

Zo nu en dan is het hinderlijk, maar het is geen ernstige kwaal. Bij veelvuldig last van zuurbranden is er echter kans op oesophagitis, een ontstekingsachtige irritatie van het slokdarmslijmvlies die door het maagzuur veroorzaakt wordt. Een ernstige oesophagitis kan bloedingen veroorzaken en slikstoornis ten gevolge van vernauwing (strictuur) van de slokdarm. Bij sommige patiënten met ernstige oesophagitis ontwikkelt zich ter plekke een nieuw slijmvlies dat lijkt op maagslijmvlies.

Bij kinderen zijn complicaties van slokdarmreflux zeldzaam. Voorbeelden van deze complicaties zijn longontsteking ten gevolge van verslikking (aspiratie van maaginhoud), achterstand in groei, gewichtsverlies en bloedarmoede (ijzergebreksanemie).

Behandeling.

Verandering van leefwijze kan helpen zuurbranden te voorkomen of die te verlichten.

In de eerste plaats, als u een roker bent, stop met roken! Nicotine ontspant de slokdarmsfincter en geeft een grotere kans op zuurbranden.

Eet drie maaltijden per dag, maar verklein de porties. Eet niets in de twee tot drie uur voordat u naar bed gaat. Met een lege maag gaan slapen vermindert de zuurproductie van uw maag en verkleint de kans dat u ’s nachts terugvloeiing hebt .

Bent u te zwaar, val dan af! Een slankere buik oefent minder druk uit op uw maag, waardoor terugvloeiing geringer wordt.

Plaats blokken van tenminste 15 centimeter hoogte onder het hoofdeinde van uw bed. De zwaartekracht helpt dan het maagzuur op zijn plaats te houden.

Vermijd nauwsluitende kleding en strakke riemen.

Verminder de hoeveelheid alcohol, chocolade, vet en pepermunt die u nuttigt. Deze stoffen ontspannen de slokdarmsfincter.

Medicijnen, zoals voor geboortenregeling, tegen allergie, tegen krampen (spasmen), sommige geneesmiddelen voor het hart en tegen astma, kunnen zuurbranden verergeren, omdat zij de kracht van de slokdarmsfincter verminderen.

Voor velen die zo af en toe last van zuurbranden hebben, geeft een vloeibaar middel tegen het zuur (antacidum), dat ingenomen wordt tijdens de klachten, vooral na de maaltijd en tegen bedtijd, beduidende verlichting.

Als een klein kind in lichte mate last heeft van opboeren, kan de toestand verbeteren door hem op de buik te laten liggen met het hoofd en de schouders op een kussen. Ook helpt het de hoeveelheid voeding per keer te verminderen. Probeer de baby vaker te voeden en verdik de voeding met een meelproduct. In ernstiger gevallen moet het babyhoofdje steeds rechtop gehouden worden.

In meer uitgesproken gevallen van reflux bij volwassenen kunnen medicijnen nodig blijken die de zuurproductie in de maag verminderen, zoals cimetidine, ranitidine, famotidine of voor meer ernstige gevallen, omeprazol. Er moet echter geen medicijn worden voorgeschreven voordat andere methoden een kans hebben gekregen.

Operatieve behandeling.

Weinig volwassenen met zuurbranden hebben een operatieve behandeling nodig. Slechts 5 procent behoudt ernstige klachten of heeft complicaties ondanks geneesmiddelen en verandering van leefwijze. In die gevallen is chirurgie een alternatief. Eén van de procedures, fundoplicatie, bewerkstelligt een hogere druk in het onderste gedeelte van de slokdarm, waardoor reflux voorkomen wordt.

Wanneer een zuigeling of kleuter na zes weken niet gunstig reageert op een behandeling, ook niet op intensieve behandeling met medicijnen, en wanneer er complicaties zijn door de reflux, kan in zeldzame gevallen operatieve behandeling nodig zijn. Raadpleeg hierover de kinderarts.