Middenrifbreuk

De borstholte is van de buikholte gescheiden door een koepelvormig spierblad, het middenrif, ook diafragma genoemd. Om de maag te bereiken moet de slokdarm door een opening (hiatus) het middenrif passeren.

Als het weefsel rond de hiatus zwakker wordt, kan een gedeelte van de maag door deze opening in de borstholte uitpuilen. De term hiervoor is ’hiatus hernia’. Verondersteld wordt dat een hiatus hernia wordt veroorzaakt door verzwakking van het weefsel dat de overgang van slokdarm naar maag verankert aan het middenrif. Deze verzwakking kan te wijten zijn aan verhoogde druk in de buikholte ten gevolge van zwaarlijvigheid of, en dat is zeldzaam, aan een letsel (trauma).

Hiatus hernia’s komen veel voor. De helft van alle mensen boven de 50 heeft zo’n middenrifbreuk. Aangezien de meerderheid van deze hernia’s geen klachten veroorzaken, worden zij meestal niet ontdekt. Lange tijd hebben artsen gedacht dat hiatus hernia’s de oorzaak waren van zuurbranden.

Hoewel hernia’s vaak gevonden worden bij mensen met zuurbranden die daarvoor een röntgenonderzoek ondergaan, is dit meestal een toevallige bevinding. Het is niet waarschijnlijk dat een kleine hiatus hernia last zal geven en, op zichzelf, is deze hernia geen ernstige kwaal.

Grote hernia’s (een aanzienlijk gedeelte van de maag bevindt zich dan boven het middenrif) kunnen langzame bloeding en bloedarmoede (anemie) door ijzergebrek veroorzaken. Afklemming (strangulatie) van de maag bij grote hernia’s is ongewoon, maar chirurgisch herstel kan raadzaam zijn om een spoedoperatie onder riskantere omstandigheden te vermijden.

Een ongewoon type hernia is de paroesophagale hernia (naast de slokdarm). In deze situatie steekt een gedeelte of bijna de gehele maag door het middenrif uit in de borstholte. Een paroesophagale hernia kan ook een langzame bloeding en een ijzergebreksanemie veroorzaken. Een potentieel gevaar van de paroesophagale hernia is afklemming. Soms wordt het uitgestulpte deel zo strak omklemd, dat de bloedvoorziening naar dat gedeelte van de maag en de slokdarm ernstig belemmerd wordt. Als dit gebeurt, hebt u aanhoudende borstpijn en moeite met slikken. Dit is een medisch spoedgeval dat een spoedoperatie vereist.