Hartaandoeningen

Hartaandoeningen zijn een groep ziekten van zeer uiteenlopende aard, die alleen gemeen hebben dat zij een verandering in bouw of werking van het hart veroorzaken. De hartaandoeningen vormen in meer dan één opzicht een zeer belangrijke groep ziekten. In de statistiek van de doodsoorzaken nemen zij de eerste plaats in, boven kanker. Als redenen hiervoor zijn o.a. aan te voeren dat de sterfte aan infectieziekten sterk is verminderd en dat de gemiddelde levensduur veel langer is geworden, zodat de bevolking naar verhouding veel meer oude mensen omvat dan vroeger. Hartaandoeningen komen weliswaar op alle leeftijden voor maar bij kinderen (uitgezonderd de aangeboren misvormingen) en jongeren zijn zij betrekkelijk zeldzaam.

Bij mensen van middelbare leeftijd ziet men ze vaker, verreweg het talrijkst zijn zij bij bejaarden. De laatste tien jaar is bovendien een sterke toename van bepaalde hartaandoeningen (zie Hartinfarct) bij mannen van middelbare leeftijd geconstateerd. Daar vele hartziekten langdurig zijn vormen zij ook de op twee na belangrijkste oorzaak van invaliditeit (na aandoeningen van het zenuwstelsel en het bewegingsapparaat). Toch is menige hartaandoening verenigbaar met een lang leven en een redelijk arbeidsvermogen. De vrees voor hartziekten is dikwijls overdreven en verre van zeldzaam zijn de ingebeelde hartkwalen (hartneurose), die de patiënt vaak zij het geheel ten onrechte meer angst geven en zijn leven meer bemoeilijken dan een werkelijke hartaandoening zou doen.

Bijzonder misleidend is het feit dat bepaalde klachten die de aandacht vestigen op het hart, zoals hartkloppingen, pijn in de hartstreek en kortademigheid na inspanning, geenszins alleen bij hartziekten, maar ook bij allerlei andere inwendige ziektetoestanden voorkomen en soms een nerveuze grondslag hebben. Bovendien geeft een minder goede hartwerking vaak aanleiding tot klachten die in geen enkele betrekking schijnen te staan tot het hart, bijv. vermoeidheid, hoesten, gevoel van spanning in de bovenbuik of opzwelling van de voeten. Hiermee wil niet gezegd zijn dat de klachten van de patiënt weinig betekenis hebben voor de herkenning van een hartziekte. Integendeel, die klachten zijn hoogst belangrijk, mits zij deskundig worden geanalyseerd en in verband gebracht met de bevindingen van een objectief onderzoek dat zich niet beperkt tot het hart alleen, maar de gehele mens betreft.

Op verschillende leeftijden zijn de voornaamste oorzaken van hartziekten van geheel verschillende aard. Bij zuigelingen en jonge kinderen heeft men in hoofdzaak te maken met aangeboren misvormingen van het hart, zoals onvolkomenheden in de wand tussen Imkeren rechterkamer, of tussen de beide boezems, klepgebreken en vernauwingen van de longslagader en de lichaamsslagader.

Bij sommige aangeboren hartgebreken stroomt er voortdurend zuurstofarm bloed in de lichaamsslagader, zodat er een voortdurend zuurstoftekort bestaat in de weefsels. Dit leidt tot sterke blauwzucht (cyanose). Vaak wordt daardoor de gehele lichamelijke ontwikkeling geremd.

hartaandoeningen

De aangeboren hartafwijking kan tegenwoordig vaak operatief worden verholpen. In andere gevallen is de levensduur beperkt. Dit hangt af van de aard, de plaats en de ernst van de afwijkingen. Menigmaal zijn aangeboren hartgebreken zeer gecompliceerd en stuit een nauwkeurige vaststelling tijdens het leven op grote moeilijkheden. Dank zij de mogelijkheid een plastic buisje (catheter) via een ader tot in het hart te brengen (hartcatheterisatie) is de aard van de aandoening tegenwoordig meestal wel vast te stellen. Deze onderzoekmethode is gerechtvaardigd omdat thans de mogelijkheid bestaat de meeste vormen van aangeboren hartgebreken operatief te behandelen.

Hard water en hart
In Engeland zijn de laatste jaren onderzoekingen gedaan die wijzen op een mogelijk gunstige invloed van water op onze gezondheid, met name op de toestand van hart en bloedvaten.

Al eerder waren er statistische aanwijzingen gevonden dat water met een hoog kalken magnesiumgehalte (zgn. hard water) beter is dan zacht water. In gebieden met zacht water kwamen aandoeningen aan hart en bloedvaten vaker voor dan waar het water hard was.

Nieuwe onderzoekingen verlenen steun aan die theorie. Daarbij heeft men de sterfte aan hart en vaatziekten in een aantal gebieden kunnen vergelijken over een periode waarin het water zachter was gemaakt (1958 tot 1964) met een even lange periode tien jaar daarvoor (1948 tot 1954) toen het water nog hard was. In enkele gebieden was het omgekeerde het geval, de hardheid van het water was er toegenomen.

In totaal werd in elf Engelse steden dit onderzoek verricht. Overal bleek dat de sterfte aan hart en vaatziekten was toegenomen wat op zichzelf niet verwonderlijk is, want het nationale gemiddelde is in de tussentijd ook gestegen. Opmerkelijk was echter het verschil in tempo. In de steden met hard water bedroeg de toeneming gemiddeld 8,5%, maar in de steden waar het water zachter was geworden lag dat percentage tussen 20 en 25.

Bij oudere kinderen en jonge volwassenen zijn hartziekten vaak het gevolg van aanvallen van reuma, vooral indien deze optreden voor het 35ste jaar. Deze vorm van reuma (acuut reuma) is een ontsteking van de middelgrote gewrichten, meestal optredend ten gevolge van een streptokokkeninfectie van de amandelen. Acuut reuma veroorzaakt dikwijls een ontsteking aan de hartkleppen, waardoor deze later schrompelen. Als de misvormde kleppen niet meer sluiten spreekt men van insufficiëntie, als zij niet ver genoeg meer opengaan van stenose. Niet zelden komen zulke klepgebreken gecombineerd voor. Bij herhaald optreden kan een reeds bestaand reumatisch klepgebrek in ernst toenemen. Maar ook de hartspier wordt door het reuma aangetast.

Deze spieraandoening (myocarditis) is voor het verloop van de ziekte belangrijker dan de klepafwijkingen: een goede hartspier kan de schadelijke gevolgen van een klepgebrek in hoge mate en gedurende vele jaren compenseren door het verrichten van extra arbeid, waarbij de hartspier in omvang toeneemt. Een (door reuma) zieke hartspier zal hierin eerder te kort schieten. Ten slotte kan ook het hartzakje, dat het hart omgeeft, bij het acute reuma tot ontsteking komen (pericarditis), zodat alle delen van het hart worden aangedaan. Als het reuma tot rust komt, geneest vaak ook het hart, maar de littekens blijven en de plotseling ontstane hartziekte gaat over in een blijvende hartkwaal. Boven het veertigste jaar gaan afwijkingen van de slagaders met het klimmen der jaren in toenemende mate een rol spelen als oorzaken van hartziekten. Het zijn slagaderverkalking (atherosc/erose) en in mindere mate bloeddrukverhoging (hypertensie).


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips