Hyperthyreoidie

Bij hyperthyreoidie of verhoogde schildklierwerking is er sprake van overproductie van een hormoon uit de schildklier, een klier in de hals die de groei en de stofwisseling regelt. Normaal produceert de hypofyse, een klier diep in de hersenen, het hormoon TSH (thyreoïd stimulerend hormoon) dat de productie van schildklierhormoon regelt. Meestal is de aandoening het gevolg van ongecontroleerde (autonome) productie van schildklierhormoon door een vergrote klier. Men neemt aan dat dit een auto immuunziekte is. Ook, maar minder vaak wordt de aandoening veroorzaakt door de groei van een enkel schildklierdeeltje, dat abnormale hoeveelheden hormoon produceert.

Een overmaat aan schildklierhormoon versnelt alle stofwisselingsactiviteit in het lichaam (ook de snelheid waarmee calorieën worden verbruikt) en kan resulteren in talloze verschijnselen. Sommige ervan worden vaak verward met stress of angst.Verhoogde schildklierwerking kan gemakkelijk vastgesteld worden, maar ernstige gevallen kunnen fataal zijn als ze niet goed onder controle worden gehouden.

Hyperthyreoidie komt het meest voor bij mensen tussen 30 en 40 en vijfmaal zoveel bij vrouwen als bij mannen.

Hyperthyreoidie symptomen

• Vermagering ondanks meer eetlust en meer eten.
• Angstgevoelens, rusteloosheid en slaapstoornissen.
• Snelle hartslag of hartkloppingen.
• Tremor (trillen) van vingers of tong.
• Sterk transpireren en slecht tegen warmte kunnen; ongevoelig zijn voor kou.
• Uitpuilende, waterige, geïrriteerde ogen; lichtgevoeligheid.
• Zwelling in de hals (struma).
• Vermoeidheid en spierzwakte.
• Frequente stoelgang of diarree.
• Ongewoon geringe menstruatie of amenorroe.

Oorzaken

• De ziekte van Basedow of van Graves wordt beschouwd als een autoimmuun ziekte, waarbij antistoffen die het schildklierweefsel aantasten zorgen voor een constante productie van schildklierhormoon.

• De aandoening is net als andere schildklierziekten familiair, maar om welke genetische mechanismen het gaat, is niet bekend.

• Een overmnaat aan jodium in de voeding en misschien emotionele stress, kunnen bij mensen met familiaire aanleg het ontstaan van de ziekte bevorderen.

behandeling

• Oraal toegediend radioactief jodium is de behandeling van eerste keus. Als de schildklier dit jodium opneemt, vernietigt de straling delen van de klier, zodat er minder hormoon wordt geproduceerd.

• Propylthiouracil ofmethimazol,twee middelen die de productie van schildklierhormoon remmen, kunnen worden voorgeschreven. De verschijnselen nemen meestal af binnen enkele weken; maar de medicatie moet gewoonlijk minstens een jaar gebruikt worden.

• Bij patiënten met een extreem vergrote schildklier wordt operatieve verwijdering van een groot deel van de klier aangeraden.

• Patiënten met hyperthyreoidie zijn vaak hun hele leven afhankelijk van medische hulp. Een risico van behandeling met radioactief jodium of operatie, is dat de schildklier dan soms te weinig hormoon aanmaakt, zodat men levenslang een aanvullende behandeling met schildklierhormoon nodig heeft.