Een parastomale hernia

Je buikwand zorgt ervoor dat alle organen in je buik op de goede plek blijven zitten. Maar als je een stoma draagt en een aantal buikoperaties hebt gehad, is de buikwand kwetsbaarder. Er kunnen dan zwakke plekken ontstaan en deze plekken kunnen gaan uitstulpen. Als dat gebeurt, is er sprake van een parastomale hernia. Wat is een parastomale hernia? Wat zijn risicofactoren? En wat kan je doen om het te voorkomen?

Ieder jaar krijgen ongeveer 7000 Nederlanders een tijdelijke of blijvende stoma. Er zijn verschillende soorten stoma’s. Iemand kan een colostoma, een ileostoma of een urinestoma dragen. Een stoma wordt aangelegd als de ontlasting of de urine het lichaam niet meer kan verlaten via de natuurlijke weg.

Wat is een parastomale hernia?

Een parastomale hernia wordt ook wel een stomabreuk genoemd. Dit is het uitpuilen van buikinhoud naast de stoma. Het gevolg van een stomabreuk is een kleinere of grotere zwelling op de plek van de stoma onder de huid.

Hoe ontstaat een parastomale hernia?

Een parastomale hernia ontstaat wanneer de buikwand rondom de stoma verzwakt is. De buikwand wordt beschermd door een sterke spierlaag en is bekleed met buikvlies zodat alle buikorganen op de juiste plek blijven zitten. Wanneer er een stoma bij iemand is aangelegd, is er een zwakke plek in de buikwand ontstaan. Hierdoor is de opening in de spierlagen van de buik te groot.

Zo’n een derde van alle stomadragers krijgt te maken met een stomabreuk. Bij de meeste mensen met een stoma gebeurt dit in het eerste jaar na de aanleg. Een parastomale hernia komt het vaakst voor bij mensen met een colostoma. Soms kunnen mensen met een ileostoma of een urostoma ook een stomabreuk krijgen.

Hoe herken je een parastomale hernia?

Een parastomale hernia is te herkennen aan de volgende verschijnselen:

• Een zwelling(en)
• Pijn
• Verminderde productie van ontlasting of urine

Zwelling(en)

Een parastomale hernia kun je onder meer herkennen aan een of meerdere zwelling(en) rondom de stoma. Deze verdikkingen verdwijnen weer als je gaat liggen en worden erger wanneer je je buikspieren aanspant. Meestal is een zwelling ongelijkmatig en geeft het een zeurend zwaar gevoel.

Pijn

Bij een stomabreuk is er sprake van een extra druk op je buik. Hierdoor kan hoesten, zwaar tillen of overgeven een pijnlijk gevoel geven in je liezen, rug, onderbuik of rondom de stoma. Dit komt, omdat op dat moment de opening nog meer uitrekt.

Verminderde productie van ontlasting of urine

Bij een parastomale hernia is de darm afgeklemd in de breukzak. Dit kan gepaard gaan met een verminderde productie van ontlasting of urine. Hierdoor kan je last hebben van klachten als misselijkheid, pijn en braken.

Wanneer de arts raadplegen?

Draag jij of draagt iemand anders in je naaste omgeving een stoma en herken je deze klachten? Dan is het verstandig om de arts te raadplegen. De kans bestaat dat er sprake is van een stomabreuk.

Algemene problemen bij een parastomale hernia

Naast de bovenstaande verschijnselen, kunnen er bij een parastomale hernia ook algemene problemen ontstaan. Het is lastiger om de stoma te verzorgen en je kunt psychosociale problemen ervaren.

Problemen bij de verzorging van een stoma

Bij een parastomale hernia kunnen er huidproblemen ontstaan. Dit komt door de overdruk en trekkracht op de buikwand. De stoma wordt dan vlakker en groter. Door de zwelling(en) is de stoma minder goed te zien. Doordat de huid zich meer uitrekt, blijft het stomamateriaal niet goed op de buik zitten, waardoor de stomaplak sneller loslaat. Hierdoor kunnen lekkages en huidirritaties rondom de stoma ontstaan.

Psychosociale problemen bij een stomabreuk

Bij een stomabreuk kan de zwelling zichtbaar zijn de onder de kleding. Dit kan leiden tot grote onzekerheid en een negatief zelfbeeld.

Wie lopen een groter risico op een parastomale hernia?

Sommige stomadragers hebben een groter risico op het krijgen van een parastomale hernia. Dit heeft te maken met de volgende risicofactoren:

• Ouderdom: hoe ouder iemand is, hoe groter het risico op een stomabreuk
• Een verhoogd BMI
• Slappe buikspieren
• Verstoorde buikspierwand
• Meerdere buikoperaties
• Wondinfecties
• Veel hoesten
• Zwaar tillen
• Persen
• Het uitoefenen van een sport waarbij de buikspieren zwaar worden belast
• Het bespelen van een blaasinstrument

Hoe wordt een parastomale hernia behandeld?

Sommige mensen krijgen een operatie om de stomabreuk te herstellen. Echter, dit is niet altijd mogelijk. Wanneer een operatie niet mogelijk is, krijg je een stomasteunband om je buik mee te ondersteunen, zodat ergere problemen voorkomen worden. Een stomasteunband zorgt ervoor dat de stomabreuk niet groter wordt. Ook kan het soms nodig zijn om de stomahulpmiddelen aan te passen, omdat de stoma groter is geworden of omdat je flexibeler materiaal nodig hebt.

Hoe kun je een parastomale hernia voorkomen?

Een parastomale hernia is niet altijd te voorkomen, maar door je aan een aantal regels te houden, verklein je het risico.

Vanaf de operatie

Het voorkomen van een stomabreuk start al direct na de operatie. Wanneer er een stoma is aangelegd en je een buikwond hebt, is het van belang om hoge druk op de buik te voorkomen. Ondersteun je buik met je handen als je moet hoesten of persen. Hiermee voorkom je dat er een parastomale hernia ontstaat.

Technieken

Verder is het zinvol om gebruik te maken van de volgende technieken om een stomabreuk te voorkomen:

• Maak geen gebruik van een papegaai als je jezelf in bed omhoog wilt verplaatsen.
• Blaas tijdens een krachtinspanning uit
• Let de eerste zes maanden na de operatie goed op bij het bukken en het volledig uitrekken. Wees hier voorzichtig mee.
• Ga bij het opstaan eerst op je zij liggen en duw jezelf omhoog tot je op bed zit.
• Sta op uit een stoel met behulp van de armleuningen en maak hierbij niet alleen gebruik van je buikspieren.

Leefregels

Naast de bovengenoemde technieken zijn er nog een aantal leefregels waarmee je het ontstaan van een parastomale hernia voorkomt of vermindert.

• Pas op met tillen: til verstandig en zak eerst door de knieën. Adem uit tijdens de krachtinspanning
• Til de eerste twee maanden na de operatie helemaal niets en til daarna niet meer dan 15 kilogram.
• Eet gezond, gevarieerd en vezelrijk: hierdoor blijft je ontlasting soepel.
• Drink voldoende: zorg ervoor dat je minimaal anderhalve liter vocht per dag binnenkrijgt.
• Beweeg voldoende, zodat je conditie goed blijft.
• Zorg ervoor dat je op gewicht blijft. Voorkom schommelingen van je gewicht en let erop dat je niet te zwaar wordt.

Waar bestel je stomamateriaal?

Heeft de arts of stomaverpleegkundige je een stomasteunband en nieuwe stomahulpmiddelen voorgeschreven? Dan kun je deze online bestellen bij BENU Direct. Dit is een gespecialiseerde leverancier van medische hulpmiddelen. Je vindt hier een totaal assortiment van stomahulpmiddelen die geleverd kunnen worden. BENU Direct levert alle merken en soorten stomamaterialen op elk adres in Nederland. Natuurlijk wordt je bestelling in een discrete verpakking aan huis geleverd.