Zonnesteek

Een zonnesteek is een toestand waarbij het lichaam zoveel vocht verliest, dat de lichaamstemperatuur gaat stijgen. Niemand is immuun voor een zonnesteek, zelfs niet de meest getrainde atleet. Dat komt doordat hoe warmer iemand het heeft, hoe meer hij gaat zweten, en iemand die te veel zweet, begint zijn watervoorraad uit te putten.

Een zonnesteek wordt veroorzaakt door een tekort aan water (dehydratie), of in zeldzame gevallen door een tekort aan zout (zeldzaam omdat onze voeding doorgaans tamelijk zoutrijk is), dat samen met het zweet wordt uitgescheiden.

Dorst is meestal het eerste symptoom, gevolgd door een gebrek aan eetlust, hoofdpijn, bleekheid, duizeligheid en een algemeen grieperig gevoel, soms met misselijkheid en zelfs braken. In extremere
gevallen kan het hart op hol slaan en krijgt u moeilijkheden om u te concentreren. Hier zijn enkele tips om een zonnesteek te voorkomen en, indien nodig, om de symptomen te behandelen.

Kom uit de zon.
Dit is even essentieel als vanzelfsprekend, vooral als u inderdaad een zonnesteek hebt opgedaan. Blijft u toch in de zon, dan kan de lichaamstemperatuur blijven stijgen, zelfs al rust u en drinkt u water. Wanneer u, zelfs uren later, opnieuw voor lange tijd de zon in gaat, is het mogelijk dat u opnieuw een zonnesteek krijgt.

Drink water.
Nog altijd de beste drank om het lichaam te rehydrateren. Drink met kleine beetjes tegelijk – geen grote slokken. In het ideale geval zorgt u ervoor dat uw watervoorraad helemaal is aangevuld voor u de zon ingaat.

Eet meer fruit en groenten.
Ze bevatten heel wat water en hebben een goede zoutbalans.

Drink opgeloste elektrolyten.
Gatorade en Isostar zijn de bekendste voorbeelden en worden door beroepssporters in de meest uiteenlopende takken van sport gedronken. Voetbalploegen hebben in de maanden juli en augustus vaak twee trainingen per dag. Spelers die veel zweten, kunnen hierbij veel kalium en natrium verliezen. Water en drankjes met elektrolyten zijn daarom altijd beschikbaar op de velden.

Pas op met zouttabletten.
Vroeger werden deze royaal uitgedeeld aan atleten en ieder die ze maar wou hebben. Tegenwoordig beschouwen
artsen deze pillen als een slecht medicijn. Ze doen namelijk precies het omgekeerde van wat van ze verwacht wordt. Het verhoogde zoutgehalte in de maag houdt het vocht daar langer vast, waardoor er minder beschikbaar is voor de noodzakelijke zweetproductie.

Vermijd alcohol.
Alcohol versnelt de dehydratie aanzienlijk. Drink bij warm weer dus liever geen alcohol.

Vermijd cafeïne.
Net als alcohol versnelt cafeïne de dehydratie en u gaat er meer dan normaal van zweten.

Rook niet.
Roken vernauwt de bloedvaten, zodat de roker zich minder gemakkelijk aanpast aan de warmte.

Acclimatiseer langzaam.
U kunt niet de hele week in een geklimatiseerde omgeving leven en werken, en dan in het weekend de avonturier gaan uithangen. Breng, zodra het weer het toelaat, dagelijks enige tijd in de buitenlucht door, en voer die tijd langzaam op.

Doe het rustig aan.
Wat u ook aan het doen bent buiten, doe het kalmer aan dan gewoonlijk als het erg warm is.

De spons over uzelf.
Bij warm en droog weer helpt het als u met een spons uw hoofd en nek nat maakt. Het water zal immers verdampen en voor verkoeling zorgen. Bij vochtige warmte zal het echter niet veel uithalen.

Maak een waaier.
Neem een krant, het picknick laken – wat u maar bij de hand hebt – en waai uzelf wat koelte toe.

Wees de zon te snel af.
U kunt de zon niet tegenhouden, dus doe wat u moet doen liefst zeer vroeg of later op de dag. Dakwerkers beginnen bij heet weer te werken zodra het licht is, en stoppen dan rond 2 of 3 uur in de middag.

Houd de weegschaal in de gaten.
Een zonnesteek ontstaat niet noodzakelijkerwijs op één dag. ü kunt ook geleidelijk over verschillende dagen uitdrogen. Beroepssporters op trainingskamp worden elke dag gecontroleerd, om na te gaan of ze het uitgezwete vocht ook weer opnemen.

Drink als een baby.
Rehydratiemiddelen voor zuigelingen zijn zo doeltreffend, dat ook prof sporters ze wel eens gebruiken bij erg heet weer. De hoofdingrediënten zijn suiker, natrium en kalium. Het drinken van l liter voor een loopwedstrijd of tennismatch en l liter tijdens of na de training, is zeker geen slecht idee.

Zet een hoed op.
Bij voorkeur een die ook schaduw geeft in de hals en goed gelucht wordt. Een breedgerande hoed met veel kleine gaatjes, bijvoorbeeld. De bloedvaten in hoofd en hals zitten vlak onder het huidoppervlak. Vooral bij kale of kalende mensen is de schedel extra gevoelig.

Maak uw borst niet bloot.
U vangt meer stralingswarmte op wanneer u uw shirtje uittrekt. Zodra u eenmaal begint te zweten, kan een shirt verkoelend werken wanneer de wind erdoor speelt.

Reservekleding.
Als uw shirt nat wordt van het zweet, trek het dan uit en was het zo vlug u kunt. Opgedroogd zout van zweet zorgt er immers voor dat het shirt later minder goed ‘ademt’.

Draag katoen/polyester.
Deze shirts ademen beter dan die van 100 procent katoen of 100 procent vast geweven nylon.

Draag lichte kleuren.
Lichte kleuren reflecteren de warmte, donkere kleuren slorpen de warmte op.

Wie zijn extra gevoelig voor een zonnesteek?

Ook gezonde mensen in de bloei van hun leven kunnen bevangen raken door de hitte of getroffen worden door een zonnesteek als ze zich bij heet weer lichamelijk te veel inspannen, een potje tennissen als het 35 °C is bijvoorbeeld. Wij noemen het overigens zonnesteek, maar het gaat meer om de warmte van de zon. De medische term voor ‘bevangen door de hitte’ is dan ook ‘warmtestuwing’ en die voor ‘zonnesteek’ is ‘hitteberoerte’. Er zijn echter ook mensen die maar weinig hoeven te doen om al bij een lagere temperatuur ziek te worden van de hitte.

Baby’s en ouderen lopen in de zon een groter risico een zonnesteek te krijgen, omdat hun warmte reguleringssysteem – het afkoelingsmechanisme van het lichaam – respectievelijk nog niet goed en niet meer zo goed werkt.

Andere risicogroepen zijn: diabetespatiënten, mensen met overgewicht, hartpatiënten en alcoholisten. Ook mensen die diarree hebben, lopen extra risico, omdat het gevaar voor uitdroging dan extra groot is. Als u al eens een zonnesteek gehad hebt, is de kans dat u er weer een krijgt groter geworden.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips