Temperatuur

Temperatuur is de warmtetoestand van het lichaam, in stand gehouden door een ingewikkeld reguleringssysteem. Tot dit systeem behoren de warmtecentra in de hersenen, de huid met zijn zweetklieren, de longen, het bloed, de spieren en de inwendige organen, met name de lever. Tussen de opwekking van warmte door verbranding (oxidatie) van het voedsel in spieren en lever en het afgeven van warmte door huid en longen bestaat normaliter een evenwicht.

Wanneer de lichaamstemperatuur boven het normale komt zorgt het reguleringssysteem voor een sterkere doorbloeding van de huid, dat wil zeggen een verwijding van de daarin gelegen bloedvaten. Daardoor gaat het lichaamsoppervlak meer warmte afstaan aan de buitenlucht. Bovendien kan de productie van zweet verhoogd worden; verdamping daarvan zorgt eveneens voor afkoeling.
Koelt het lichaam daarentegen teveel af dan vernauwen de bloedvaten zich, terwijl de doorbloeding van de inwendige organen en de stofwisseling in de spieren juist verhoogd worden, eventueel leidend tot rillen en klappertanden.

Gemiddeld bedraagt de in de okselholte gemeten normale lichaamstemperatuur 36 tot 37 °C, de rectale, dat wil zeggen in de endeldarm gemeten temperatuur 37 tot 37,4 °C. Gedurende een etmaal schommelt de lichaamstemperatuur met het ritme van dag en nacht enkele tienden van een graad: tijdens de slaap bereikt zij de laagste waarde, overeenkomend met de ’s nachts afgenomen stofwisseling. Er bestaat dus een directe relatie tussen stofwisseling en temperatuur. Van deze samenhang kan men in de geneeskunde gebruikmaken door de lichaamstemperatuur van een patiënt kunstmatig te verlagen (kunstmatige hypothermie) en daarmee een verlangzaming van alle stofwisselingsprocessen in het lichaam te bewerkstelligen.

Bij een verminderde stofwisseling kan ook de bloedtoevoer naar de organen langer dan normaal worden onderbroken of verminderd. Ondertussen kunnen bijvoorbeeld kortdurende hartoperaties worden uitgevoerd zonder hart-longmachine. De lichaamstemperatuur vertoont tevens schommelingen die samenhangen met de menstruatiecyclus. Van dit principe wordt onder meer gebruikgemaakt om het tijdstip van de ovulatie te bepalen (zie Ogino-Knaus). Zie ook koorts.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips