Allergie voor insectenbeten

Klachten en verschijnselen:
– Galbulten.
– Branderige ogen.
– Een gevoel dat de borstkas wordt samengeknepen.

Alarmerende verschijnselen:

– Anafylaxie met ernstige zwelling van ogen, lippen of tong; zwelling van het slijmvlies en de keel, waardoor belemmering van de ademhaling ontstaat; hoesten en piepende ademhaling; galbulten; moeite met spreken; psychische verwardheid; krampen; misselijkheid en braken; angst; sterke daling van de bloeddruk met eventueel bewustzijnsverlies.

De meeste mensen beschouwen een muggenbeet of een steek door een bij of wesp als hinderlijk. Op de gebeten plek ontstaat een zwelling die gedurende een paar uur jeukt of steekt, waarna alles weer normaal wordt. Eén à twee procent van de bevolking is echter buitengewoon gevoelig voor het gif van insecten, speciaal voor dat van bijen, wespen, horzels en rode mieren. Mildere reacties, die niet van allergische aard zijn, worden veroorzaakt door muggen, teken, stekende vliegen en sommige spinnen.

Het gif van de meeste insecten bestaat uit verschillende chemische componenten. De toxinen veroorzaken bij iedereen roodheid, zwelling en jeuk op de plaats van de steek, maar bij mensen die overgevoelig zijn ontstaan IgE-antilichamen en na onderlinge reacties ontstaat vervolgens histamine.

Men kan niet voorspellen wie allergisch zal reageren op steken door insecten. Bij sommige allergieën, zoals voor pollen, kan ook allergie voor iets anders ontstaan, maar dat is niet het geval bij steken door insecten. Mensen die veel met bijen omgaan, krijgen vaak een overgevoeligheid, nadat zij herhaaldelijk door bijen zijn gestoken, maar bij anderen kan de allergie ieder moment ontstaan en zijn zelfs één of twee steken voldoende.

Diagnose.

De verschijnselen bij een allergie voor een insectenbeet ontstaan gewoonlijk binnen een paar minuten. Bij een lichte gevoeligheid verschijnen er galbulten en is er behalve pijn ook sprake van een hevige jeuk rondom de plaats van de steek en kunnen de ogen jeuken. Bij zeer gevoelige mensen kunnen zich echter veel ernstiger symptomen ontwikkelen, zoals zeer veel galbulten, een anafylaxie met kramp van de keel, waardoor de ademhaling wordt belemmerd, buikkramp, kramp van de baarmoeder, misselijkheid en een hevige angst. Zij kunnen tenslotte het bewustzijn verliezen.

Deze heftige reacties kunnen binnen tien tot twintig minuten ontstaan of pas na enige uren of dagen. In het algemeen geldt dat hoe sneller de reactie ontstaat, des te erger zijn de verschijnselen. Wanneer deze ernstige toestand zich eenmaal heeft ontwikkeld, dan moet de persoon onmiddellijk met een adrenaline-injectie worden behandeld.

Bij een vertraagde reactie zijn de verschijnselen vaak in de vorm van serumziekte. Er ontstaan dan koorts, pijnlijke gewrichten, galbulten en opgezette lymfklieren. Mensen kunnen gelijktijdig een directe en een vertraagde reactie vertonen na één en dezelfde steek.

De diagnose van de precieze oorzaak is niet altijd direct mogelijk, maar een arts zal u vragen stellen over de plaats waar het insect heeft gestoken; wat voor insect het was; hoe het er uit zag; op welke dag u gebeten werd en waar het gebeurde. Om de diagnose tenslotte te bevestigen kan hij nog een huidtest verrichten, zelfs enige dagen nadat het incident heeft plaatsgevonden.

Hoe ernstig is allergie voor insectenbeten?

De allergie voor insectenbeten moet niet lichtzinnig worden opgevat. De reactie kan variëren van zeer mild tot levensbedreigend. Als u weet dat u gevoelig bent voor steken, moet u zich direct onder behandeling stellen van de huisarts. Veel mensen weten dat echter niet van zichzelf en op de voorgeschiedenis kan niet altijd afgegaan worden, omdat overgevoeligheid ieder moment kan ontstaan.

Behandeling.

Bij een ernstige reactie zal een arts reanimatie toepassen. Als de luchtpassage naar de long is belemmerd, moet een buis in de luchtpijp worden gebracht (intubatie). Verder zal er een adrenaline-injectie worden gegeven. Een injectie met een hoge dosis van een antihistaminepreparaat kan helpen om de ernst van de reactie te verminderen.

Corticosteroïden, die langer effectief zijn dan een acute behandeling met adrenaline, worden vaak voorgeschreven om het ontstaan van galbulten en andere zwellingen te voorkomen.

Als u een reactie hebt die minder ernstig is, kunt u de gevolgen beperken door verspreiding van het gif tegen te gaan. Verwijder de angel en leg ijs op de plaats van de steek zodat de zwelling afneemt.

Wanneer er werkelijk sprake is van een allergie voor de steek van een insect, dan kunt u een paar maatregelen overwegen. In de eerste plaats kunt u gebruik maken van immuuntherapie om een tolerantie op te bouwen tegen het irriterende gif. Iedere week worden kleine hoeveelheden van het betreffende gif gegeven totdat u de hoeveelheid gif kunt verdragen die tijdens een steek in het lichaam komt. Vanaf dat moment krijgt u tijdens een periode van drie tot vijf jaar om de vier tot zes weken een herhalingsinjectie.

Er zijn ook andere mogelijkheden. U kunt dit soort insecten zo veel mogelijk ontwijken. Bijenhouders moeten hun bijenkorven opgeven. Vermijd ook alles wat insecten aantrekt. Zwarte en bruine kleding trekt bepaalde insecten aan evenals zoetige parfums, geurige zeep, zonnebrandlotions en andere kosmetica. In witte kleren zijn bijen en verwante insecten niet geïnteresseerd. Draag buitenshuis blouses met lange mouwen en dichte schoenen. Zorg voor goedsluitende kleren, zodat insecten niet gemakkelijk naar binnen kunnen slippen.

Vermijd plaatsen waar bijen en stekende insecten veel voorkomen. Boomgaarden trekken bijen aan, evenals tuinen met veel bloemen, weiden en gazons met veel klaver. Voedsel dat wordt genuttigd tijdens picknicks en openluchtbijeenkomsten oefent ook een grote aantrekkingskracht uit op bijen en wespen.

Wanneer u het gevoel hebt dat u de kans loopt om te worden gestoken, blijf dan vooral kalm. Loop rustig weg van het insect. Paniek maakt insecten alleen maar onrustiger.

Zeer gevoelige mensen kunnen zich veilig stellen door altijd eerstehulpmiddelen bij de hand te hebben waaronder antihistaminetabletten en een injectiespuit met adrenaline. Uw huisarts kan u daarvan voorzien en u kunt er gebruik van maken tot u medische hulp krijgt. Draag een identificatieplaatje aan een ketting om uw hals of pols, zodat anderen altijd geïnformeerd zijn in geval van nood.