Geslachtsklieren

Geslachtsklieren, Voor de productie van geslachtshormonen en daarmee voor de werking van de testikel (testis) en de eierstok (ovarium) als endocriene klieren zijn specifieke cellen van de kiemklier verantwoordelijk. In de zaadballen zijn dat de Leydig-cellen, in de eierstok de follikelcellen en andere celcomplexen. Men onderscheidt mannelijke en vrouwelijke geslachtshormonen, die in de biologische werking ervan weliswaar geslachts- specifiek afgestemd, echter voor beide geslachten noodzakelijk zijn. Zij komen daarom naast elkaar in het lichaam van man en vrouw voor. De productie en afscheiding van geslachtshormonen wordt door de hypofyse via op de geslachtsklieren werkende (gonadotrope) hormonen gestuurd.

Geslachtsklieren

Het complexe regelmechanisme van het hormoonstelsel wordt vooral bij de vrouwelijke cyclus bijzonder duidelijk. In de zaadballen liggen de cellen van Leydig groepsgewijs tussen de zaadkanaaltjes (tubuli seminiferi) in bindweefsel ingebed. Deze worden gestimuleerd via het luteïniserend hormoon (LH) van het hersenaanhangsel. Omdat het de tussencellen (interstitiële cellen) stimuleert, wordt ook de benaming interstitiëel-cellenstimulerend hormoon (ICSH) gebruikt. In de zaadballen worden de mannelijke geslachtshormonen gevormd, dagelijks 2 -10 mg. Vooral het testosteron is gericht op de ontwikkeling van de secundaire geslachtskenmerken en de bevordering van de zaadproductie. Het bewerkstelligt echter ook de groei van de prostaat en de zaadblaasjes en onderhoudt de normale functies van de genitaliën. De eierstok vormt in de eerste plaats follikelhormonen (oestrogenen). Zij bevorderen onder andere de groei van het baarmoederslijmvlies (endometrium) gedurende de menstruatiecyclus. Oestrogenen zijn betrokken bij de ontwikkeling van de vrouwelijke geslachtskenmerken.

Ze werken echter ook mee bij andere stofwisselingprocessen, ze bevorderen bijvoorbeeld de botvorming. Nog een andere hormoongroep van het ovarium wordt in de tweede helft van de cyclus in het gele lichaam (corpus luteum) geproduceerd: de gestagenen. De belangrijkste vertegenwoordiger van deze groep, het progesteron, bereidt in de eerste plaats het slijmvlies voor op het innestelen van een bevruchte eicel. Als er sprake is van een zwangerschap, dan is een placenta noodzakelijk. Ook de menstruatiecyclus van de vrouw wordt door hormonen gereguleerd. Er bestaat een heel nauwkeurig afgestemde wisselwerking tussen hypofysehormonen en geslachtshormonen. Er is hier sprake van het terugkoppelingsprincipe. De geslachtsklieren zijn de belangrijkste klieren van de geslachtsorganen. Daar worden de geslachtscellen gevormd, de zaadcellen of spermiën en de eicellen. Ze hebben een endocriene functie, doordat ze geslachtshormonen uit het bloed isoleren. De geslachtshormonen maken dat de geslachtelijke vermogens intact blijven.

Geslachtsklieren

Onder invloed van hormonen ontstaan in de pubertijd de secundaire geslachtskenmerken, die aan het mannelijke en vrouwelijke lichaam hun specifieke kenmerken geven zonder dat zij direct met geslachtelijke activiteit verbonden zijn. In het vrouwelijk lichaam zijn de geslachtshormonen van belang voor het ontstaan van de maandelijkse cyclus, de zwangerschap en de borstvoeding. Men onderscheidt interne en externe geslachtsorganen.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips