Aandoeningen speekselklieren

Speeksel heeft diverse functies. Het helpt bij de mechanische reiniging van de mond en tanden en bij het slikken, en het bevat enzymen die infectie helpen voorkomen.

Er zijn drie paar grote speekselklieren en een groot aantal kleintjes die door de gehele mond verspreid liggen. De parotis of oorspeekselklier ligt aan beide zijkanten van de mond, de submandibulaire klieren liggen onder de onderkaak, betrekkelijk vooraan in de mond, en de sublinguale klieren liggen ook in de mondbodem, meer onder de tong. De vloeistof die deze klieren produceren, loopt de mond in.

Verkeerde werking van de speekselklieren kan overvloedige (sialorroe) of afgenomen speekselproductie (xerostomie) met zich mee brengen. Een overvloed aan speeksel komt veel voor op kinderleeftijd, bij sommige infecties en bij geestelijk gehandicapten. Te weinig speeksel kan veroorzaakt worden door het gebruik van bepaalde medicijnen, behandeling met bestraling, bepaalde systeemziekten en het ouder worden.

infecties van de speekselklieren:

Klachten en verschijnselen:

Zwelling in de mondbodem, onder de kaak of voor de oren.
Afgenomen hoeveelheid speeksel.
Vreemde smaak in de mond.
Pijn in de mond.

Infecties van de speekselklieren zijn niet zeldzaam. Een virale infectie als bof doet zich voor in de speekselklieren. Door bacteriën veroorzaakte infecties kunnen optreden als gevolg van afsluiting van een speekselklier of slechte mondhygiëne. De opgezwollen speekselklier kan flink pijn doen en kan het openen van de mond beperken. Ook kan pus zichtbaar zijn bij de uitmonding van een afvoergang.

Behandeling.

Bij een bacteriële infectie zal de tandarts of de huisarts vermoedelijk een antibioticum voorschrijven. Spoelen met warm, zout water kan helpen de pus te verwijderen.

speekselstenen:

Klachten en verschijnselen:

– Zwelling onder de kin of voor het oor, vooral onder het eten.
– Minder speeksel, vooral onder het eten.
– Pijn in de mond.

De submandibulaire klieren, die in de mondbodem liggen, kunnen afgesloten raken. Deze afsluiting wordt veroorzaakt door een klein hard vormsel, een steen, dat als neerslag is ontstaan uit dezelfde chemische bestanddelen waaruit speeksel bestaat. Als deze steen de afvoergang gedeeltelijk afsluit, kan dat pijn doen, vooral tijdens de maaltijden, als grote hoeveelheden speeksel nodig zijn. De overvulde speekselklier kan dan ook opzwellen.

Diagnose.

Als u een zwelling onder de kin of voor het oor hebt, vooral onder het eten, kan dat wijzen op een afgesloten speekselklier. Ook kan het zijn dat de hoeveelheid speeksel is afgenomen en dat u pijn onder in de mond hebt. Bezoek uw tandarts of huisarts, die waarschijnlijk röntgenfoto’s van de mond zal laten maken om te kijken of een speekselklier is afgesloten.

Behandeling.

Een steen in een speekselgang kan op twee manieren worden verwijderd: door manipulatie of excisie. De steen kan soms uit de speekselgang worden gemasseerd. Als dat niet lukt kan de steen operatief worden verwijderd. Een enkele keer moet een klier na herhaalde ontstekingen en steeds terugkerende speekselstenen operatief worden weggenomen.

tumoren van de speekselklieren:

Klachten en verschijnselen:
Zwelling onder de kin of voor het oor.

In zeldzame gevallen ontstaat er in één van de speekselklieren een gezwel doordat cellen zich vermenigvuldigen, meestal in de parotis of de submandibulaire klier. In de meeste gevallen is dat gezwel goedaardig en opzichzelfstaand. Dergelijke tumoren ontstaan in de loop van enkele jaren en doen de klier geleidelijk aan groter worden. De zwelling is vaak het enige verschijnsel.

Behandeling.

Als een speekselklier gezwollen lijkt te zijn, ga dan naar uw huisarts of tandarts. Die zal u mogelijk verwijzen naar een radiodiagnost voor een speciale röntgenfoto, een ptyalogram of sialogram. Dit onderzoek kan helpen om de aard van het probleem vast te stellen. De behandeling zal gewoonlijk bestaan uit operatieve verwijdering van de klier. Als de tumor kwaadaardig is en daarom zou kunnen uitzaaien (metastaseren), kan ook nog bestralingstherapie of een aanvullende operatieve behandeling nodig zijn.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips