Botkanker

Botkanker is de woekering van kwaadaardige cellen die de gezonde botcellen vervangen, waardoor het aangetaste bot broos en pijnlijk wordt. Primaire botkanker, die direct in het bot ontstaat (meestal in een been), komt vrij zelden voor en treft vooral mensen onder de 20 jaar. Metastatische of secundaire botkanker komt veel meer voor; deze ontstaat in een ander orgaan en zaait zich uit in het bot. Kanker kan zich ook uitbreiden naar aangrenzende weefsels, zoals het beenmerg en de verbindingsweefsels. Sommige soorten botkanker kunnen zich uitzaaien naar andere organen. Met de huidige behandelingsmethoden is de prognose voor veel patiënten (vooral bij primaire botkanker) aanmerkelijk beter geworden.

Symptomen

• Pijn en gevoeligheid in het aangetaste bot. De pijn is meestal dof, plaatselijk en s nachts erger.
• Zwelling, een duidelijk voelbare tumor of weefsel-massa ter plekke van de primaire tumor.
• Toegenomen kwetsbaarheid voor botbreuken (omdat de gezonde botcellen worden vervangen door kankercellen).

Oorzaken

De oorzaak van primaire botkanker is onbekend, maar erfelijke factoren, omgevingsfactoren, trauma of overmatige bestraling (voor de behandeling van andere soorten kanker) kunnen een rol spelen. Secundaire of metastatische botkanker is meestal een gevolg van borst-, long-, prostaat, schildklier of nierkanker. Botkanker komt vaker voor bij patiënten met de ziekte van Paget, een degeneratieve botziekte die met name voorkomt bij ouderen.

Bot dat een primaire tumor bevat moet worden verwijderd. Dat betekent meestal amputatie, maar soms wordt alleen de tumor weggenomen en het resterende bot versterkt met een metaalprothese.Vaak zijn chemotherapie en bestraling nodig. Orthopedische operaties kunnen nodig zijn om botbreuken te herstellen.

Ga naar de dokter als u voortdurend pijn heeft in een of meer botten, bij verzwakking of verlamming in een van de ledematen of als u onvoorzien mank gaat lopen.

Onderzoek voor diagnose
• Röntgenonderzoek.
• Beeldvormende diagnosetechnieken zoals CT-scans (computertomografie) of MRI (magnetische resonantie) worden toegepast om tumoren en gebieden met metastasen op te sporen.
• Een botbiopsie kan worden gedaan om de kanker aan te tonen (vooral bij primaire tumoren, omdat bij metastatische tumoren meestal al bekend is dat er sprake is van kanker).
• Bloedonderzoek.

Preventie

• Routine-onderzoek op kanker, om kanker elders in het lichaam op te sporen, voordat deze zich uitzaait naar de botten.