Dialyse

Door dialyse kan men op kunstmatige wijze de afvalstoffen uit het bloed verwijderen. Dit is nodig als, om welke reden dan ook, de nieren niet goed meer functioneren. In de normale situatie filteren de nieren het bloed. Bruikbare stoffen blijven in het bloed, en de schadelijke afbraakprodukten van de stofwisseling worden met de urine uitgescheiden.

Als beide nieren ziek zijn en hun werk niet meer goed doen, kan nierdialyse noodzakelijk zijn. Hiervoor bestaan twee methoden: peritoneale dialyse, waarbij het bloed door het eigen buikvlies moet worden gezuiverd en de kunstnier.

dialyse

Hoe werkt dialyse?

Dialyse is gebaseerd op de osmotische werking van stoffen. Hiervoor is een hele dunne membraan noodzakelijk, die alleen vloeistof en bepaalde hierin opgeloste stoffen doorlaat. Als aan beide kanten van de membraan een vloeistof zit met daarin opgelost stoffen in verschillende concentraties, dan zullen de vloeistoffen door de membraan heen proberen een evenwicht te bereiken. Als de concentratie van een bepaalde stof aan de ene kant hoger is dan aan de andere kant, zal een deel door de membraan naar de andere kant gaan.

In ons lichaam bevinden zich enkele natuurlijke membranen, bijvoorbeeld de longen, het buikvlies en de capillairvaten in de nieren. De membranen laten bepaalde stoffen door, terwijl ze andere bestanddelen binnen de bloedbaan houden, zoals bloedplaatjes of eiwitten. Dialyse werkt op dezelfde wijze en wordt toegepast bij een gestoorde nierfunctie en bij vergiftigingen door paddestoelen, medicijnen en andere stoffen.

De meeste patiënten hebben een aantal malen per week een dialysebehandeling nodig. Een patiënt met een ernstige nierziekte kan op deze wijze nog een enigszins normaal leven leiden. De beste oplossing voor dit probleem is de niertransplantatie.

Hoe werkt een dialysebehandeling?

Er zijn twee verschillende dialysemethoden. Bij de peritoneale dialyse gebruikt men het buikvlies met zijn bloedvaten als membraan. Deze methode past men met name toe na een niertransplantatie om de periode te overbruggen waarin de nieuwe nieren hun taak gaan oppakken.

Bij de hemodialyse daarentegen zuivert men het bloed buiten het lichaam in een kunstnier. Deze dialysemethode is effectiever dan de peritoneale dialyse en wordt vooral toegepast bij langdurige en ongeneeslijke nierziekten.

Peritoneale dialyse
Peritoneale dialyse begint met het geven van een plaatselijke verdoving van dat gebied op de buikhuid waar men een slangetje wil invoeren. Daarna brengt men onder de navel een dunne, flexibele slang door de buikhuid rechtstreeks de buikholte in. Door deze catheter brengt men een tot twee liter spoel vloeistof in. Het buikvlies werkt nu als membraan. Het evenwicht tussen de verschillende stoffen in het lichaam wordt kunstmatig verschoven.

Aan de ene kant van het buikvlies bevindt zich de spoelvloeistof, waarin suikers en zouten zijn opgelost. Aan de andere kant bevinden zich in de bloedvaten de
afvalstoffen. De afvalstoffen sijpelen langzaam door naar de spoelvloeistof, net zolang tot de concentratie in beide vloeistoffen even hoog is. Het buikvlies laat geen bloedcellen en voedingsstoffen door. Die blijven binnen de vaten. Tot slot wordt de spoelvloeistof verwijderd.

Hemodialyse
Bij hemodialyse voert men het bloed naar een dialyse apparaat, dat als een kunstnier werkt. Dit dialyseapparaat bestaat in feite uit talrijke spiraalvormige buisjes, die zijn opgebouwd uit een membraan en worden omgeven door de spoelvloeistof. Voor één behandeling is ongeveer honderd a tweehonderd liter spoelvloeistof nodig. Het bloed gaat door de ragfijne spiralen. De afvalstoffen gaan via de membraan naar de spoelvloeistof en worden daarmee afgevoerd.

Voor het begin van de behandeling wordt er een naald in de polsslagader gelegd. Eerst verdunt men het bloed met een plasma en zoutoplossing. Vervolgens wordt het bloed door een slang naar de kunstnier gepompt. Na reiniging in de kunstnier wordt het bloed teruggepompt in de polsader.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips