Acne

Acne wordt gekenmerkt door kleine letsels in de huid als gevolg van ontsteking van de talgklieren. Deze talg-kliertjes die in het hele lichaam langs de haarschacht in de huid liggen, vormen talg (sebum), een vetachtige substantie die de huid soepel houdt. Hormoonstoornissen, die voorkomen tijdens de adolescentie en de menstruatieperiode, bij zwangerschap en in de eerste maanden van gebruik van orale anticonceptiemiddelen (de ‘pil’), kunnen de oorzaak van overmatige talgproductie zijn. Mannelijke hormonen (androgenen), stimuleren de talgproductie en als er meer talg wordt gevormd dan kan worden uitgescheiden via de huidporiën, raakt de haarfollikel verstopt en kan er een ‘gesloten’ (geelwit puntje) of‘open’ (zwart propje ingedroogd talg) mee-eter (comedo) ontstaan. De normaal op de huid voorkomende bacteriën kunnen dan een ontsteking in de mee-eter veroorzaken, waardoor puistjes met etter of, in ernstiger gevallen zwerende cysten (cysteuze acne) ontstaan.

Behalve in ernstige gevallen met uitgebreide ontstekingen in de huid en littekenvorming, is acne meestal onschadelijk en goed te behandelen. Acne komt het meest voor tijdens de adolescentie en kan behoorlijk wat psychische ellende veroorzaken. Meestal verdwijnt de aandoening op de leeftijd van een jaar of twintig, maar soms pas jaren later. Bij jonge vrouwen begint acne soms pas tussen het 20e en 30e jaar. Onverklaarbare uitbarstingen van acne bij oudere volwassenen, kunnen een teken zijn dat er sprake is van een onderliggende ernstige aandoening.

Wat zijn de oorzaken van acne?

Vooral jonge mensen hebben er last van; vaak is er een familiaire aanleg. Acne kan echter ook bij volwassenen optreden, bijvoorbeeld veroorzaakt door bepaalde medicijnen, zoals cortison of geslachtshormonen. Meestal treedt acne op in het gezicht, maar vaak ook op de rug of op de borst.

Hoe wordt acne behandeld?

Bestraling met ultraviolet licht in de winter en zonnebaden in de zomer kunnen een gunstig effect hebben op de acne. Het volgen van een dieet heeft geen zin.

In ernstige gevallen kan behandeling met speciale middelen helpen. Meestal reageert de huid op zo’n behandeling eerst zeer gevoelig. Na 2 tot 3 weken treedt echter verbetering op.

Wat kan men er zelf aan doen?

Druk in geen geval meeëters uit. Dat maakt de ontsteking vaak nog erger en heeft lelijke littekens tot gevolg.

Wanneer moet men de huisarts raadplegen?

Wanneer men gedurende langere tijd acne heeft en de huid sterk geïrriteerd is.

Wat doet de dokter?

Allereerst zal hij met u bespreken, hoe u de huid het beste kunt verzorgen. Bij ernstige acne zal hij vermoedelijk een crème of gel voorschrijven, of een antibioticum, om infectie van de huid en de vorming van abcessen te voorkomen. Bijzonder ernstige acne moet soms door de huidarts behandeld worden. Eerst ontstaat er een mee-eter op het huidoppervlak. Na een paar dagen ontstaat er een met etter gevulde pukkel, die openknapt zodra deze rijp is. Normaal houdt men er na genezing geen littekens aan over. Heeft men echter de pukkel uitgedrukt voordat het ontstekingsproces zich voltrokken heeft, dan loopt men het risico dat de ontsteking diep in de huid doordringt en littekens achterlaat.

Is acne gevaarlijk?

Acne is ongevaarlijk, heeft geen nadelige invloed op de algemene toestand en verdwijnt snel weer. Bij veel patiënten kan acne een zeer ernstig probleem worden, vooral door de ongunstige psychologische uitwerkingen. Men krijgt acne meestal op een leeftijd, waarop men veel met het uiterlijk bezig is. Door een vroegtijdige behandeling kunnen ernstige infecties voorkomen worden.

Hoe kan men acne voorkomen?

* Een zorgvuldige reiniging van de huid met een zwavelhoudende zeep of met goed ontsmettende, niet-irriterende reinigingsmiddelen vermindert de kans op een huidontsteking aanzienlijk. Wees zuinig met cosmetica.

* Zonnebaden met mate kan goed doen, dat geldt ook voor solaria.

* Wees matig met het eten van chocolade, noten, kaas of gerookte levensmiddelen; hierdoor kunnen soms meer pukkels optreden.