Eiwitten

proteïnen en proteïden ; organische verbindingen die voor de voeding van mens en dier onontbeerlijk zijn en die alleen in levende cellen kunnen worden gevormd. Zij bestaat voor 50 tot 55% uit koolstof, voor 6,5 tot 7,5% uit waterstof, voor 15 tot 17% uit stikstof, voor 19 tot 24% uit zuurstof, voor 0,3 tot 2,4% uit zwavel en fosfor. Eiwit heeft een hoog moleculair gewicht en is opgebouwd uit aminozuren ; eiwit kan enkelvoudig (proteïne) of samengesteld (proteïde) zijn.

Tot de proteïnen behoren albumine, globuline, de coagulerende eiwitten (fibrinogeen in het bloed, myosine in de spieren) en het collageen in de zogenaamde lijmgevende vezels (hoofdbestanddeel van het bindweefsel in lichaam van mens en dier) en keratine (hoornstof, bestanddeel van nagels en haren). Proteïden zijn eiwitten die verbonden zijn met andere organische verbindingen; hiertoe behoren nucleïne (voorkomend in de celkern), caseïne (kaasstof, eiwitbestanddeel van melk), hemoglobine en mucine (slijmstof).

Eiwit is het belangrijkste bestanddeel van levende cellen en fundamenteel voor alle levensprocessen. Het is een in de natuur voorkomende complexe combinatie van aminozuren die bestaat uit koolstof-, waterstof-, stikstof- en zuurstofelementen. Aminozuur is de bouwsteen voor eiwitten. Er zijn twintig verschillende aminozuren. De aminozuren bestaan elk uit een specifieke structuur of volgorde die bepaald wordt door de genetische code van de cel. Eiwit wordt in de cel gevormd door ribosomen. De drie hoofdeiwitten in het bloedplasma zijn albumine, globuline en fibrinogeen. Deze eiwitten dragen bij aan de goede samenstelling van het bloed door het vervoer van moleculen en doordat ze de zuurtegraad van het bloed reguleren waardoor het goed blijft stromen. Wetenschappers weten nog steeds niet precies welke rol ze vervullen.

Amyloidose is een aandoening waarbij bepaalde bloedcellen een teveel aan eiwitmateriaal produceren dat zich afzet in orgaanweefsels. Soms wordt het hartweefsel daardoor het meest aangetast, maar veel vaker zijn de nieren, lever, huid, bloedvaten en het maag-darmkanaal aangetast. De huidige medicijnbehandeling is niet effectief genoeg om deze ziekte te remmen of te verhelpen.