Pediculose

Pediculosis is de medische term voor een luizenplaag. Luizen zijn kleine insecten, ongeveer 3 mm lang, die zich voeden met bloed. Er zijn drie typen luizen die de mens kunnen treffen: de Pediculosis humanus capitis (hoofdluis), Pediculosis humanus corporis (kleerluis) en de Phthirus Pubis (schaamluis). Luizen veroorzaken dermatitis (hevige huidirritatie en -ontsteking) en kunnen ook sommige ziekten overbrengen. De micro-organismen die tyfus, febris intermittens (afgaande koorts) en loopgravenkoorts veroorzaken, worden via het speeksel van de luizen op de mens overgebracht.

De Pediculosis capitis-luizen dringen in, en voeden zich met het bloed van de hoofdhuid. Hoofdluis komt in alle sociale lagen van de bevolking voor. De luizen worden van de ene op de andere mens overgebracht via contact met besmet hoofdhaar of door gemeenschappelijk gebruik van een besmette kam, handdoek, hoofddeksel en haarversiering. De luizenbeten veroorzaken enorme jeuk. Krabben kan een secundaire infectie (hernieuwde besmetting) tot gevolg hebben. Een volwassen luis wordt maximaal enkele weken oud, maar de vrouwtjes leggen eitjes, de neten, die stevig vastzitten aan de haarschacht en na twee weken uitkomen. Hoofdluis wordt behandeld met een lotion of shampoo die malathion bevat, waarmee de luizen en neten worden gedood. De dode luizen en neten moeten met een speciale kam worden verwijderd.

De Pediculosis corporis-luizen bevinden zich overal op het lichaam. Ze komen vooral af op mensen die zichzelf en hun kleding niet geregeld verschonen, en de algemene hygiëne niet in acht nemen. Als de luizen zich tegoed doen aan het bloed van hun gastheer, laten ze kleine rode vlekjes achter die gaan jeuken. Krabben kan de bacteriële besmetting hernieuwen. Deze kleerluizen brengen vaak ziekten over. De besmetting met deze luissoort gebeurt via besmette kleding of beddengoed. De luizen leven in plooien. Door alles goed schoon te houden en de kleding in zeer heet water te wassen (minstens op zestig graden) worden de luizen meteen gedood, maar de neten kunnen nog wel een maand lang levensvatbaar blijven. Ze komen uit zodra ze omringd worden door menselijke lichaamswarmte. De Pediculosis corporis kan het beste worden aangepakt met malathion-crème of -bodymilk, waardoor de luizen en de neten (luizeneitjes) worden gedood. De dode luizen en neten moeten met een speciale kam worden verwijderd.

De Phthirus pubis-luizen komen in de geslachtsstreek voor en veroorzaken daar enorme jeuk en irritatie. Deze schaamluis wordt overgebracht via seksueel contact en via besmette kleding of lakens. Ook schaamluis moet worden bestreden met crème of shampoo waar malathion in is verwerkt. Hierdoor worden de schaamluizen en hun neten (eitjes) gedood en kunnen ze met een speciale kam verwijderd worden. Langdurig gebruik van dergelijk crème of shampoo kan echter tot huidirritatie leiden. Overigens moet de seksuele partner van de besmette persoon ook behandeld worden.

Als u via de huisarts of apotheek een anti-luismiddel hebt gekregen, moet u de hier aangegeven gebruiksaanwijzingen precies opvolgen. Meestal betekent dit: het besmette lichaamsdeel goed insmeren; de crème aanbrengen en deze de voorgeschreven tijd laten zitten, het middel met water uitspoelen, en het opgedroogde haar uitkammen met een luiskam. Herhaal deze procedure een week later, zodat de eventueel nog uitgekomen neten (luizeneitjes) ook worden gedood.

Het is van belang om altijd eerst de huisarts te raadplegen voordat u zelf bij de drogist of apotheek geneesmiddelen gaat kopen. De huisarts kan u precies vertellen welk middel en in welke dosis u dit het beste kunt gebruiken en u waarschuwen voor mogelijke bijwerkingen of contra-indicaties (omstandigheden waaronder u een bepaald medicijn niet mag gebruiken, bijvoorbeeld omdat dit niet samengaat met een geneesmiddel dat u om andere redenen al gebruikt).