Wisselwerkingen geneesmiddelen

Sommige geneesmiddelen hebben wisselwerkingen met andere geneesmiddelen, waardoor het middel minder goed of juist sterker kan werken. Door zo’n wisselwerking kunt u ook last krijgen van een bijwerking van een van beide middelen. Zo’n wisselwerking of interactie tussen geneesmiddelen kan op allerlei plaatsen in het lichaam plaatsvinden, zoals in het maag-darmkanaal of, vaker, in de lever. In het maag-darmkanaal kan het ene geneesmiddel een ander, tegelijk ingenomen geneesmiddel minder effectief of zelfs onwerkzaam maken. Het antibioticum tetracycline bijvoorbeeld wordt chemisch gebonden aan kalk of aluminium of magnesium. Een kalktablet of een maagzuurbindend drankje met een aluminium- of magnesiumverbinding moet u dus niet tegelijkertijd gebruiken, maar twee uur voor of na de tetracycline.

Andere middelen worden minder effectief door een ander geneesmiddel omdat ze beide chemisch worden omgezet door de lever. De anticonceptiepil bijvoorbeeld wordt op die manier door bepaalde epilepsiemiddelen minder werkzaam en dus minder betrouwbaar gemaakt (zie par. 11.1 Anticonceptie). Door de competitie in de lever is het ook mogelijk dat sommige middelen chemisch juist minder goed worden omgezet, zodat er na verloop van tijd een extra hoge concentratie in het bloed ontstaat. Daardoor neemt de kans op bijwerkingen toe. De bijwerkingen kunnen zelfs vrij ernstig worden, zoals bij het anti-allergiemiddel terfenadine (zie par. 17.1 Allergie), waarvan de concentratie in uw lichaam flink kan toenemen wanneer u bijvoorbeeld ook het antibioticum erytromycine gebruikt. U kunt dan last krijgen van hartklachten.

Soms treden ook wisselwerkingen op met voedsel of drank. In melk zit veel kalk, wat in de darm de effectiviteit van het antibioticum tetracycline op de eerdergenoemde wijze kan hinderen. Grapefruitsap is een beruchte drank in combinatie met sommige medicijnen. Grapefruitsap kan bij gebruik van terfenadine de eerder beschreven hartklachten veroorzaken. Belangrijke wisselwerkingen met voedsel of drank worden vaak op het etiket van de apotheek vermeld. Lees dat nauwkeurig, evenals de bijsluiter, waarin alle belangrijke wisselwerkingen tussen geneesmiddelen staan vermeld.

U zult begrijpen dat de kans op wisselwerkingen groter is naarmate u meer geneesmiddelen gebruikt. Overleg daarom met uw arts als u veel geneesmiddelen slikt. Vooral als u wordt behandeld door verschillende artsen is het verstandig steeds te laten zien wat anderen voorschrijven. Een goede manier om wisselwerkingen op het spoor te komen, is de geneesmiddelen bij één apotheek te betrekken. Een goed geautomatiseerde apotheek zal de wisselwerkingen doorgaans ontdekken en daarover overleg voeren met u en/of de voorschrijvende arts.