Nierafwijkingen

Normale nieren zijn boonvormig en liggen links en rechts van de wervelkolom. De linker nier begint ter hoogte van de elfde borstwervel en reikt tot aan de derde lendewervel. De rechter nier ligt iets lager en is iets kleiner. Beide nieren worden in de rug gedeeltelijk door de ribben bedekt.

Aan de kant van de wervelkolom vormt de rand van de nier een inkeping. Dit is de plek waar de nierarterie intreedt en de nierader en de urineleider uittreden.

De bouw van de nier kan ook misvormingen vertonen, maar dat hoeft de nierfunctie niet te beïnvloeden.

nierafwijkingen

Wat zijn de oorzaken van nierafwijkingen?

De nieren beginnen zich in de derde zwangerschapsmaand te ontwikkelen. Uit de voornier ontstaat de oernier die in de tweede helft van de zwangerschap vanuit het bekken naar het niveau van de lendewervels opschuift. Daar volgt de verdere ontwikkeling van de nier tot aan de geboorte.

Bij de ongeboren vrucht hebben de nieren een andere functie dan na de geboorte. Zolang het kind nog in de baarmoeder is, neemt de moederkoek (placenta) de eigenlijke nierfunctie over.
Niermisvormingen ontstaan als gevolg van ontwikkelingsstoornissen van de embryonale of foetale nier. Aangezien de nieren pas na de geboorte gebruikt worden, zijn misvormingen geen belemmering voor de ontwikkeling van de vrucht.

Sommige nierafwijkingen zijn erfelijk. Andere kunnen tijdens de foetale ontwikkeling ontstaan, bijvoorbeeld doordat de moeder tijdens de zwangerschap ziek wordt of de foetus door medicijnen of gifstoffen beschadigd wordt. Maar in de meeste gevallen is de precieze oorzaak van de ontwikkelingsstoornissen niet met zekerheid aan te wijzen.

Meest voorkomende nierafwijkingen

Aard en ernst van de verschillende niermisvormingen worden bepaald door de ontwikkelingsfase van de foetus en de oorzaak van de misvorming.

Cystennieren

Cystennieren ontstaan waarschijnlijk door stoornissen tijdens de ontwikkeling van de definitieve nier. Cysten kunnen soms ernstige nierfunctiestoornissen veroorzaken, zodanig dat het bloed regelmatig door een kunstnier gezuiverd moet worden (nierdialyse) of de patiënt op een niertransplantatie aangewezen is. Cystennieren worden overerfd.

Bekkennieren

Normaal schuiven de nieren vanuit hun oorspronkelijke ligging in het bekken naar het lumbale gebied. Tijdens het opschuiven treden ze door de vork die door de navelarteriën gevormd wordt. Het kan voorkomen dat dit proces bij een van de nieren uitblijft en zij dus in het bekken blijft liggen. Men spreekt dan van een ‘bekkennier’. Deze afwijking hoeft geen klachten te veroorzaken.

Hoefijzernieren

Terwijl de nieren door de arteriële vork treden, kunnen ze zo dicht tegen elkaar komen te liggen, dat de onderste polen met elkaar vergroeien. Daardoor ontstaat de ‘hoefijzernier’.

Meestal ligt deze op het niveau van de onderste lumbale wervels, omdat het opschuiven door de vergroeiing verhinderd wordt. De hoefijzernier komt vrij vaak voor, namelijk bij ongeveer één op de 600 mensen. De nierfunctie is onaangetast.

Dubbele urineleider

Soms ontstaan twee urineleiders aan één nier. De dubbele urineleider kan volledig gespleten zijn of gedeeltelijk weer samenvloeien voordat ze in de blaas uitmondt.

Soms ziet men dat een van de (dubbele) ureters in de blaas uitmondt, terwijl de andere in de urinebuis of in de vagina (of de zaadleider) uitmondt. Dergelijke misvormingen kunnen operatief verholpen worden.

Urachusfistel

De oerblaas van het embryo reikt van de blaas tot aan de navel. Als de oerblaas langere tijd behouden blijft, kan de urine uit de navel stromen. Deze zogenaamde ‘urachusfistel’ moet geopereerd worden.

Urachuscyste

Als de oerblaas slechts voor een deel behouden blijft, kunnen urachuspysten ontstaan. Dergelijke cysten zijn niet kwaadaardig. Later kan zich vocht in deze cysten ophopen, waardoor ze in omvang kunnen toenemen.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips