Zweetklieren

Zweetklieren bevinden zich over het gehele lichaam in de huid. Op bepaalde plaatsen komen ze relatief veel voor. Zo vindt men in 1 cm² van de huid van de handpalm ongeveer 300 zweetklieren, en op de rug maar 50. Ze liggen in de onderste laag van de lederhuid (dermis). De afvoergangen van de zweetklieren monden uit aan de oppervlakte van de opperhuid (epidermis). Aan de basis van de zweetklieren liggen, in een kring, spiercellen tussen de kliercellen. Door het samentrekken van de spieren wordt de klierafscheiding, het zweet, naar buiten geperst. Zweetklieren hebben een bijzondere vorm van afscheiding (eccriene secretie). Ze geven een deel van de cel als secreet af. Daardoor wordt de cel kleiner. Na een daaropvolgende groeifase is er opnieuw afscheiding mogelijk.

zweetklier

zweetklier

Bij een normale temperatuur scheidt het lichaam 300 – 500 ml zweet per dag af. Bij hoge temperaturen en lichamelijke inspanningen is dat een veelvoud hiervan. De samenstelling van het zweet varieert. Naast water bevat zweet ook keukenzout, ammoniak en eiwit. De uitscheiding van deze stoffen via de huid kan de nierfunctie niet vervangen. Het is belangrijk bij het afscheiden van veel zweet niet alleen de hoeveelheid vloeistof weer aan te vullen, maar ook het keukenzout. De transpiratie (medisch: perspiratio insibilis) wordt aangestuurd door het autonome zenuwstelsel en door hormonen. Toegenomen transpiratie is niet alleen een gevolg van temperatuurschommelingen, maar ook van nervositeit (angstzweet) en hormonale veranderingen, bijvoorbeeld de overgang bij de vrouw. De zweetafscheiding speelt een belangrijke rol bij de warmtehuishouding van het organisme.

Voor het verdampen van water is warmte-energie nodig.Door het verbruik van deze energie leidt de verdamping tot afkoeling van het lichaam. Het belangrijkste doel daarbij is de lichaamstemperatuur normaal, dat wil zeggen ongeveer 37 °C, te houden. Ook kan het lichaam zich aan de buitentemperatuur aanpassen(acclimatisatie). Bij een droog klimaat neemt de verdamping af, terwijl deze toeneemt bij een klimaat met een hoge luchtvochtigheid. Ook de juiste kleding is belangrijk voor warmteregulatie.

Te dikke en luchtdichte kleding verhindert het zweet te verdampen. Een te grote warmtestuwing in het lichaam leidt tot plotseling uitgeput raken van de zweetproductie en tot stijging van de lichaamstemperatuur. Dit kan leiden tot storingen in de hersenen: bewusteloosheid. Men noemt dit warmtesteek. Wanneer niet direct hulp wordt geboden, bestaat er levensgevaar.

Koorts daarentegen wordt door bacteriën of virussen veroorzaakt. Ze scheiden giftige stoffen af die de lichaamstemperatuur doen stijgen. De warmte-afgifte stijgt.

Zweetbuis

De zweetbuisjes lopen in een opwaartse spiraal door de epidermis naar het oppervlak van de zweetklieren die zich in het subcutane weefsel (hypodermis) bevinden.

Zweetporie

De zweetporiën zorgen voor vochtverlies als onderdeel van de temperatuurregeling van het lichaam. Wanneer een externe temperatuurstijging wordt waargenomen door de zenuwuiteinden in de huid, wordt het bericht aan de hypothalamus doorgegeven, het gedeelte van de hersenen dat de temperatuur reguleert. De hersenen sturen dan zenuwimpulsen naar de zweetklieren, waarbij deze gestimuleerd worden om zweet af te scheiden totdat de receptoren in de huid aangeven dat de temperatuur van de huid weer normaal is. De hersenen sturen dan berichten om het afscheiden van zweet te stoppen.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips