Wat te doen bij een kwallenbeet?

Verschillende waterorganismen zoals kwallen (waaronder het Portugees oorlogsschip) hebben gif in hun tentakels. Dat gif komt vrij bij aanraking, in sommige gevallen zelfs nadat het dier dood is.

Branderige jeuk en pijn zijn de voornaamste symptomen, samen met een rij rode galbultachtige kwetsuren. Indien een aanzienlijke hoeveelheid gif is geïnjecteerd, kunnen ook kortademigheid, misselijkheid, maagkramp en emotionele verwarring optreden.

Beten die nog ernstiger zijn, kunnen leiden tot spierkramp, flauwvallen, hoesten, overgeven en moeilijkheden met de ademhaling. In zeldzame gevallen kan zich een potentieel dodelijke reactie in de vorm van shock voordoen.

Het Portugees oorlogsschip komt voor in de Atlantische Oceaan, van Canada en West Indië tot in de Middellandse Zee en wordt ook af en toe in de Noordzee aangetroffen. Deze kwallen leven ook in de Stille Oceaan bij Hawaii en ten zuiden van Japan.

Spoedbehandeling.
Als u door een kwal bent gebeten, doe dan het volgende:
Ga uit het water: pijn en kramp kunnen ertoe leiden dat u zich niet meer goed kunt bewegen zodat het gevaar van verdrinking bestaat.

Inactiveer de brandende, stekende pijn: besprenkel het gebied met azijn, zout, suiker of zelfs droog zand en wrijf dat materiaal zachtjes in en over de wond. Dit brengt vaak snel verlichting.

Maak na vijftien tot twintig minuten wachten de wond schoon en was het gebied voorzichtig met zeewater. Gebruik geen zoetwater en wrijf niet over de huid, omdat in beide gevallen meer gif kan worden vrijgemaakt.

Verwijder de stekende tentakels: breng een papje aan van zeewater en zand (of talkpoeder, bloem of bakpoeder).

Schrap de rest van de kwal weg met een mes of een ander scherp voorwerp, zoals een grote schelp.

Breng een zalf aan van 0,5 procent hydrocortison (alleen verkrijgbaar op recept) ter bestrijding van de roodheid en de zwelling. Een zalf die plaatselijk verdooft (zoals benzocaïne) helpt de pijn verlichten en een antihistamine bevattende zalf vermindert de jeuk. Een onschuldige pijnstiller kan worden ingenomen, zoals aspirine of paracetamol, maar na een ernstige beet kan een pijnstiller op recept nodig zijn.