Wat is schizofrenie?

De meeste mensen denken dat schizofrenie een gespleten persoonlijkheid betekent: af en toe normaal, af en toe gek. In feite is dit niet zo. Schizofrenie is eigenlijk een ongelukkige term, die echter zo is ingeburgerd, dat hij bijna niet meer is weg te denken. Het etiket wordt gegeven aan een uiteenlopende groep slecht begrepen psychiatrische ziektebeelden.

Schizofrenie is voornamelijk een ziekte van de jeugd, begint heel vaak tijdens de adolescentieperiode, in ieder geval voor het vijfentwintigste levensjaar. Het wordt vaak dementia praecox genoemd (dementie op jonge leeftijd). Hoe jonger de patiënt is bij de eerste symptomen, hoe ernstiger het ziektebeeld. De aandoening kan aanvalsgewijs optreden, maar ook chronisch, en steeds erger worden.

De symptomen zijn gevarieerd. Er is in ieder geval verlies van het intelligentie-vermogen (een kind dat op school altijd goed mee kon, kan zich niet meer concentreren op de studie). Het denkvermogen raakt gestoord, zodat de patiënt ook onzin gaat praten en waanvoorstellingen heeft. Ook het gevoel is in de war, hij vertoont onaangepaste reacties zoals het lachen bij ernstige dingen en het huilen om grappen. Soms trekt hij zich helemaal terug. Hij kan ook een vreemd gedrag gaan vertonen, gekke maniertjes aankweken en rituelen uitvoeren. In ernstige gevallen kan er sprake zijn van katatonie: de patiënt kan urenlang bewegingloos een bepaalde houding aannemen en lijkt in trance.

Als een patiënt zich goed kan uiten en de omgeving zijn signalen goed opvangt, zegt hij nog wel eens het gevoel te hebben zichzelf niet meer te zijn. Vaak zijn schizofreniepatiënten zeer argwanend, denken dat er steeds op hen gelet wordt of dat ze achtervolgd worden. Ze voelen zich nogal eens aangetrokken tot vreemde religieuze groepen, hebben merkwaardige filosofische gedachten, hetgeen ze dan uitdrukken in een taal die door anderen niet begrepen wordt. Sommige psychiaters denken dat deze belangstelling, samen met de achterdocht gemanipuleerd te worden, een poging van de patiënt is om uit te leggen waarom zijn gevoelens en gedachten zo verward zijn. Het is zeer waarschijnlijk dat veel griezelverhalen ontsproten zijn aan ervaringen tijdens een schizofrene periode en dat de angst voor heksen in de middeleeuwen waarschijnlijk een angst was voor schizofrene mensen.

Mogelijk had Jeanne d’Arc, die steeds stemmen hoorde, dezelfde aandoening. Een van de problemen bij de schizofrenie is, dat lichte vormen veel overeenkomst vertonen met normale gedragsuitingen tijdens de adolescentieperiode. In deze periode hebben velen de neiging zich af te zonderen, zich slordig te kleden en zich te interesseren voor religieuze en filosofische theorieën. Een merkwaardig gevoel voor humor komt ook nogal eens bij normale adolescenten voor.

Het verloop van schizofrenie is variabel. Sommige mensen worden de verschoppelingen van de maatschappij en belanden in de gevangenis. Ook psychiatrische inrichtingen worden voor een deel door deze mensen bevolkt.

Over de oorzaak van schizofrenie lopen de meningen ver uiteen. Sommigen zeggen dat er sprake is van een stoornis in de stofwisseling van de hersenen. Het bewijs hiervoor is tot nu toe niet afdoend geleverd. Het feit dat geneesmiddelen in sommige gevallen helpen, suggereert dat een verandering in de chemische samenstelling van de hersenen uiteindelijk de ziekte ongedaan maakt. Door sommige onderzoekers is gesuggereerd dat bepaald voedsel een rol zou spelen. Gluten, een bestanddeel van graanproducten, is genoemd, maar ook bewerkte producten zoals witte suiker en meel. Ook deze theorie gaat ervan uit dat er iets mis is met de stofwisseling in de hersenen. De behandeling zou echter niet uit medicijnen maar uit een ander voedingspakket moeten bestaan.

schizofrenie

Een andere stroming binnen de psychiatrie zegt dat schizofrenie geheel is toe te schrijven aan de manier waarop kinderen zijn opgevoed. Een moeder die tegelijkertijd veeleisend en afkeurend is, woede uit op het kind of straf geeft als het bij haar kruipt en liefde zoekt, roept bij het kind ernstige conflicten op. Wat het kind ook doet, het is altijd verkeerd en de afzondering en de verwarring die hier bij het kind op volgen, zouden de bron voor een later optredende schizofrenie zijn. Aanhangers van deze theorie ontkennen het bestaan van schizofrenie als ziekte. Volgens hen is de maatschappij gek en niet de gevoelige persoon die op de verwarring en dubbelzinnige houding van mensen reageert, door het aannemen van gedrag dat door ‘normale mensen’ gek gevonden wordt.

Een factor die pleit voor een stofwisselingsstoornis in de hersenen, is dat schizofrenie in sommige families meer voorkomt dan in andere. Familieleden van een schizofrene patiënt hebben een meer dan gemiddelde kans de aandoening ook te krijgen. De stroming die de slechte opvoeding verantwoordelijk stelt, brengt hiertegen in dat dat logisch is omdat familieleden vaak een zelfde soort opvoeding krijgen.

Het belangrijkste argument voor overerving komt voort uit onderzoek bij tweelingen. Als een van de twee schizofreen wordt, blijkt de kans dat de ander dit ook wordt bij identieke tweelingen 50 °7o en bij niet identieke 14 % te zijn. De laatste tijd worden steeds meer stoffen als mogelijke boosdoeners genoemd. Zo ook prostaglandines, hormonen die normaal ook in het lichaam voorkomen en een belangrijke rol spelen bij tal van processen.

Volgens een recente studie zou er bij schizofrenen een gebrek zijn aan bepaalde prostaglandines. Ook zijn de endorfine genoemd, de door de hersenen zelf gemaakte pijnstillers. Als een van deze twee stoffen de enige oorzaak zou zijn, was de behandeling eenvoudig.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips