Wat is een darmafsluiting?

Een darmafsluiting is een ernstige aandoening waarbij een darm helemaal of gedeeltelijk is afgesloten. Het voedsel kan de darm dan niet als ontlasting verlaten. Twee andere woorden voor darmafsluiting zijn een darmobstructie of een ileus.

Al het voedsel dat je eet, komt eerst in je maag terecht. Vanuit daar gaat het weer naar je dunne darm en je dikke darm. Vervolgens maken je darmen een soepele ontlasting van de voedselbrij. De ontlasting kan je lichaam dan verlaten via de endeldarm en de anus. Niet bij ieder mens verloopt de spijsvertering soepel. Dit kan komen door een darmafsluiting in de dikke en/of de dunne darm. Bij een ileus belemmeren je darmen de passage van de voedselbrij.

Ineens een flinke buik

Bij een darmafsluiting hoopt de darminhoud zich op. Er is immers een blokkade en de ontlasting kan er niet uit. Dit leidt tot een uitzetting van de darmen, waardoor er ineens een flinke buik kan ontstaan. Een ileus kan zowel voorkomen in de dikke als de dunne darm.

Wat is de oorzaak van een darmafsluiting?

Een darmafsluiting kan verschillende oorzaken hebben:

  • Loodvergiftiging
  • De stofwisselingsziekte porfyrie
  • Angioneurotische oedeem
  • Buikvliesontsteking (peritonitis)
  • Galstenen
  • Nierstenen
  • Trombose
  • Medicijngebruik
  • Een neurologische ziekte, zoals multiple sclerose
  • Niervergiftiging (uremie)
  • Een tumor
  • Parasieten
  • Buikwand- of littekenbreuk

Bij veel ouderen in de leeftijd van 65 tot 75 jaar is een galsteen in een kwart van de gevallen de oorzaak van de darmafsluiting.

Welke vormen van darmafsluiting zijn er?

Er wordt onderscheid gemaakt tussen een:

  • Obstructie ileus (mechanische ileus)
  • Paralytische ileus (verlammende ileus)

Obstructie ileus (mechanische ileus)

Een obstructie ileus ontstaat als een obstakel de darm blokkeert. De doorgang is dan afgesloten door bijvoorbeeld een tumor, een draaiing in de darm of littekenweefsel (verkleving). Bij een obstructie ileus doet de darm hard zijn best of het voedsel langs de obstakel te duwen. Dit type darmafsluiting leidt tot heftige samentrekkingen van de darm.

Paralytische ileus (verlammende ileus)

Een paralytische ileus is een vorm van een darmafsluiting die ontstaat als de darm zeer traag beweegt of er geen beweging is. De darm ligt dan stil. De voedselbrij hoopt zich dan op en kan het lichaam niet verlaten. Een verlammende darmafsluiting kan ontstaan door een alvleesklierontsteking, een buikabces of een buikvliesontsteking.

Wat zijn de symptomen van een darmafsluiting?

De symptomen zijn weer afhankelijk van de oorzaak van de darmafsluiting en komen voor een groot deel overeen:

  • Een opgezette buik
  • Hevige buikpijnaanvallen
  • Matige en continue buikpijn
  • Misselijk
  • Overgeven
  • Braaksel dat steeds donkerder wordt en op ontlasting lijkt
  • Geen ontlasting
  • Het wegblijven van winden
  • Pijn als iemand op de buik drukt

Hoe stelt de arts de diagnose darmafsluiting?

Meestal herkent de arts de klachten. Door middel van een lichamelijk onderzoek stelt de arts vast of je een ileus hebt. Doorgaans wordt de diagnose bevestigd door een röntgenfoto, welke ook wel een buikoverzichtsfoto heet. Als er sprake is van een darmafsluiting is op de foto goed te zien dat de darmen zijn uitgezet en met gas of ontlasting zijn gevuld. Tijdens het onderzoek luistert de arts ook naar je buik of er darmgeluiden zijn. Op deze manier kan hij bepalen of je een obstructie ileus of een paralytische ileus hebt.

CT-scan

Soms is een CT-onderzoek van de buik nodig. Dit onderzoek wordt uitgevoerd als de röntgenfoto niet genoeg duidelijkheid biedt. Bij dit beeldvormende onderzoek wordt gebruikgemaakt van röntgenstralen.

Hoe wordt een darmafsluiting behandeld?

De behandeling hangt meestal af van het soort darmafsluiting. Bij een paralytische darmafsluiting (verlammende ileus) is een operatie vaak niet nodig, terwijl dit bij een mechanische ileus wel het geval is.

Behandeling paralytische ileus

Bij een paralytische darmafsluiting (verlammende ileus) is het vaak voldoende om de darmen rust te geven. Meestal pakken de darmen na een tijdje hun functie zelf weer op. Als dit gebeurt, is het belangrijk om weer rustig te beginnen met eten en drinken. Doe dit niet te snel, want dan kunnen de darmen weer overbelast raken. Meestal krijg je ook medicijnen die de darminhoud zachter maken, waardoor de darmen makkelijker kunnen bewegen.

Behandeling mechanische ileus

Bij een mechanische ileus (obstructie ileus) is een operatie vaak noodzakelijk. Het soort operatie hangt weer af van de aandoening die de darmafsluiting veroorzaakt. Soms wordt er alleen een stukje darm weggehaald. Het kan echter ook nodig zijn om een kunstmatige uitgang te maken, een stoma. Hierbij komt de ontlasting uit de darmen via de buikwand in de stoma, oftewel het opvangzakje. Als de darm weer helemaal genezen is, kan de stoma worden verwijderd.

Is een darmafsluiting gevaarlijk?

Bij een darmafsluiting hoopt de ontlasting zich op in de darm. De darm kan dan te vol raken, waardoor de darmwand openbarst. Dit heet een darmperforatie. De darminhoud komt dan vrij in de buikholte, waardoor een buikvliesontsteking kan ontstaan. Dit is een levensbedreigende situatie, waarbij snel ingrijpen van belang is.

Verder kan een deel van de darm afsterven. Door een darmperforatie is de doorbloeding namelijk belemmert, waardoor de darm niet meer kan functioneren en afsterft.

Wanneer een arts waarschuwen?

Ben je behandeld en/of geopereerd voor een darmafsluiting? Neem dan direct contact op met de arts als:

  • Je pijn krijgt
  • Je koorts hebt boven de 38,5 graden Celsius
  • Je je ongerust maakt
  • Je twijfelt
  • Je aanhoudende diarree hebt
  • Je geen ontlasting hebt
  • Je aanhoudend braakt
  • De wond hevig gaat bloeden
  • De wond of de huid rondom de wond dikker, warmer en roder wordt
  • Er pus uit de buikwond komt

Adviezen en leefregels bij een darmafsluiting

Na de behandeling is het raadzaam om een aantal leefregels op te volgen. Hierdoor herstel je sneller en verklein je de kans op darmproblemen in de toekomst:

  • Eet gevarieerd
  • Kies voor vezelrijke voeding
  • Sla je ontbijt nooit over
  • Zorg ervoor dat je voldoende beweegt
  • Drink voldoende (minimaal anderhalve liter vocht per dag)
  • Wees matig met alcohol
  • Zorg voor een gezond gewicht
  • Stop met roken
  • Let op je stoelgang

Relevante artikelen
1 reacties
  1. van de casteele martine

    Als ik een wind laat eentje waar ik mij moet weren om te kunnen laten voelt dat in buik of bekkengedeelte gloeiend verdwijnt onmiddellijk maar geeft toch paniekerig gevoel stoelgang vlokkerig en bruine pipi of roestkleurig
    Is dit erg?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips