Tintelende handen en voeten

Heel veel mensen hebben af en toe last van tintelende handen of tintelende voeten. Het is een vervelend gevoel, maar het is vaak niet iets waar je je zorgen over hoeft te maken. De oorzaak is vaak een beklemde zenuw. Als je even met je handen of je voeten schudt, houdt het tintelen op.

De medische term voor tintelende ledematen is ‘paresthesie’. Eigenlijk kan het overal in je lichaam optreden, maar meestal komt het voor in de handen, voeten, armen en benen. Bij paresthesie is er sprake van een tintelend, irritant gevoel. Je voet of hand voelt slap aan, als verdoofd. Het voelt net alsof deze niet meer bij je lichaam hoort.

In de meeste gevallen hoef je je geen zorgen te maken om dit kwaaltje. Als je echter regelmatig of continu last hebt van tintelingen in je ledematen, zonder dat je weet wat de oorzaak is, kan er wel iets aan de hand zijn.

Wat is de oorzaak van tintelende handen en/of voeten?

Als je een tintelend gevoel in je handen en/of voeten hebt, kan dit diverse oorzaken hebben:

• Verkeerde slaaphouding
• Beknelde zenuw in de rug of nek
• Vitamine B12-tekort
• Hormonale veranderingen
• Diabetes
• Hypesthesie
• Verminderde bloedsomloop
• Rusteloze benen
• Zenuwschade: perifere neuropathie
• Carpaal Tunnel Syndroom
• Vernauwing in de ruggenwervels
• Fibromyalgie
• Ziekte van Buerger
• Multiple Sclerose

Verkeerde (slaap)houding

Soms word je wakker met een tintelend gevoel in een van je ledematen. Dit komt, omdat je verkeerd hebt gelegen tijdens je slaap, waardoor er een spiertje bekneld is geraakt. Het kan ook dat je te lang met je benen over elkaar hebt gezeten, waardoor een spier bekneld raakt.

Beknelde zenuw in de rug of nek

Tintelingen in je voeten of handen kunnen veroorzaakt worden door een beknelde zenuw in de rug of de nek. Naast tintelingen voel je dan een uitstralende pijn richting je nek of je rug. De beknelling van de zenuw kan het gevolg zijn van een blessure, een verkeerde houding of een aandoening.

Vitamine B12-tekort

Voel je regelmatige tintelingen in allebei je handen en/of voeten? Dan kan een vitamine B12-tekort de oorzaak zijn. Waarschijnlijk heb je dan ook last van andere kwaaltjes, zoals vermoeidheid, een lusteloos gevoel en bloedarmoede. Om vast te stellen dat je echt een vitamine B12-tekort hebt, zal je huisarts je bloed moeten onderzoeken. Als je inderdaad een tekort hebt, kun je dit aanvullen met supplementen of een speciale injectie.

Hormonale veranderingen

Door hormonale veranderingen kunnen er tintelingen ontstaan in je handen, vingers, voeten of tenen. De oorzaak is opgehoopt vocht dat de zenuwen wat onder druk zet. Hormonale veranderingen treden op rond de puberteit, tijdens een zwangerschap, de menopauze of tijdens een verandering van de anticonceptiepil. Je hoeft je hier geen zorgen over te maken. De tintelingen verdwijnen weer.

Diabetes

Tintelingen in de handen, vingers, voeten of tenen zijn een bekend symptoom van diabetes. Dit komt, omdat deze ziekte gepaard kan gaan met een verslechterde bloedtoevoer naar de ledematen. Hierdoor kan een tintelend gevoel ontstaan.

Hypesthesie

De tintelingen kunnen ook een symptoom zijn van hypesthesie. Hierbij heb je een verminderd gevoel in een van je ledematen, zoals je handen of voeten. Deze aandoening gaat vaak gepaard met vervelende tintelingen.

Verminderde bloedsomloop

Wanneer je af en toe een tintelend gevoel ervaart, is er meestal niets aan de hand. Echter, als je vaker of chronisch last hebt van tintelende handen, voeten, armen of benen dan kan er meer aan de hand zijn. Deze kwaal kan een symptoom zijn een verstoorde bloedsomloop. Het is dan raadzaam om contact op te nemen met je arts.

Rusteloze-benen-syndroom

Heb je ‘s avonds of ’s nachts last van een tintelend gevoel in je benen? Dan kan er sprake zijn van het rusteloze-benen-syndroom. Tintelingen in de benen zijn een bekend symptoom van dit syndroom. Als je RBS hebt, kan je ook last hebben van krampen, pijn en een jeukend gevoel in je benen. Vaak wordt het ’s nachts erger en dit leidt weer tot slapeloosheid. Het rusteloze-benen-syndroom kan tal van oorzaken hebben, zoals nierfalen, bloedarmoede of perifere neuropathie.

Zenuwschade: perifere neuropathie

Zenuwschade, oftewel perifere neuropathie, kan tintelingen veroorzaken. Diabetes is de belangrijkste oorzaak van zenuwschade. Het kan echter ook ontstaan door overmatig alcoholgebruik, vitaminetekort, een zenuwbeklemming of een chronische aandoening.

Carpaal Tunnel Syndroom

Als je dagelijks veel dezelfde bewegingen uitvoert of veel met een muis werkt, kan dit het Carpaal Tunnel Syndroom veroorzaken. Dit leidt uiteindelijk weer tot een verbuiging van de polszenuw, waardoor je last krijgt van tintelende vingers.

Vernauwing in de ruggenwervels

Bij een vernauwing in de ruggenwervels kan er druk ontstaan op het ruggenmerg en/of de zenuwen in de ruggenwervels. Hierdoor kun je een tintelend gevoel ervaren in je handen en/of voeten.

Fibromyalgie

Fibromyalgie is een aandoening waarbij iemand overgevoelig is voor geluid, licht en pijn. Het komt voornamelijk voor bij vrouwen boven de veertig. Eén van de symptomen van fibromyalgie is tintelingen in de ledematen. Als je hier regelmatig last van hebt en ook pijn, vermoeidheid en geheugenverlies ervaart, is het verstandig om een afspraak te maken met je huisarts.

Ziekte van Buerger

Bij de ziekte van Buerger zijn de bloedvaten chronisch ontstoken. Deze ziekte lijkt op aderverkalking. Hierbij zijn de slagaders in de benen en armen ontstoken en dit zorgt weer voor een verminderde bloedtoevoer. Er stroomt dan te weinig bloed naar de uiteinden van de armen en benen, waardoor een tintelend gevoel of gevoelloosheid ontstaat in de handen, vingers, voeten en tenen.

Multiple Sclerose (MS)

Multiple Sclerose (MS) is een auto-immuunziekte waarbij het centrale zenuwstelsel en het ruggenmerg worden aangetast. Een dof gevoel of tintelingen in de handen en voeten, vermoeidheid en spierzwakte zijn de eerste symptomen van deze ziekte.

Wat kun je zelf doen bij tintelende handen en/of voeten?

Heb je soms last van tintelende handen en/of voeten en heeft dit geen ernstige oorzaak? Dan zijn er aantal dingen die je kunt doen om snel van het vervelende gevoel verlost te zijn.

Tintelende voeten en tenen

Bij tintelende voeten en/of tenen is het belangrijk om vooral in beweging te blijven, zodat je de bloedsomloop stimuleert. Voorkom dan ook dat je te lang zit of staat. Verder is het verstandig om geen knellende kleding te dragen.

Tintelende handen en vingers

Meestal verdwijnen de tintelingen in je handen en/of vingers vanzelf. Door je stil te houden of juist wat rustig met je handen te schudden, zal de tinteling vrij snel verdwijnen. Het hangt van de oorzaak af wat je het beste kunt doen. Als de tintelingen zijn veroorzaakt door arbeid is het verstandig om je handen stil te houden. Wanneer het tintelen wordt veroorzaakt door een beknelde zenuw kun je de doorstroming ook wat bevorderen.

Dit doe je door je handen, ten opzichte van je schouders, in een hoek van 180 graden te houden. Doe dit een halve tot een hele minuut. Het bloed stroomt dan weer goed door je armen, waardoor het tintelende of slapende gevoel verdwijnt.

Wanneer naar de huisarts bij tintelende handen en/of voeten?

Tintelingen in je handen en voeten zijn meestal niet iets om je ongerust over te maken. Heb je echter ook last van andere klachten? Of blijven de tintelingen aanhouden? Dan is het wel verstandig om contact op te nemen met je huisarts. De tintelingen kunnen dan een onderliggende oorzaak hebben.

Hoe stelt de huisarts een diagnose?

Als je bij de huisarts komt, zal deze eerst een lichamelijk onderzoek doen. Ook zal de arts je vragen naar je medische geschiedenis, je werk en je leef- en eetgewoontes. Naar aanleiding van dit onderzoek kan de arts je een advies geven of aanvullende testen uitvoeren, zoals

• Een bloedtest: met de bloedtest wordt onderzocht of er sprake is van een vitaminetekort, traag functionerende nieren, een storing in de stofwisseling of diabetes.
• Elektromyogram (EMG): Een EMG meet de elektrische activiteit van je spieren. Verder kan een EMG ook de activiteit van de zenuw die de spier aanstuurt meten.
• Onderzoeken van het hersenvocht: er wordt gekeken of er antilichamen in het hersenvocht aanwezig zijn die te maken hebben met een zenuwziekte.

Naast deze drie testen kan de arts nog aanvullend onderzoek doen, zoals een zenuwbiopsie, een huidbiopsie, een Magnetic Resonacne Imaging Scan (MRI scan) of een zenuwgeleidingsonderzoek.

Gelukkig hebben tintelende handen, vingers, voeten en tenen vaak geen ernstige oorzaak en zijn de bovenstaande onderzoeken helemaal niet nodig. Het gaat bijna altijd om een beknelde zenuw door een verkeerde slaap- of zithouding.