Gezichtsvermogen

Het gezichtsvermogen is het vermogen om objecten waar te nemen. Mensen zien kleuren in het spectrum van rood tot violet. Het oog vormt het orgaan van het gezichtsvermogen. Als je met dit zintuig waarneemt, wordt dat zien genoemd.

Je gezichtsvermogen heeft een functie. Je kunt je ermee oriënteren in de belichte wereld. De informatie die je waarneemt, wordt gecombineerd met informatie van het evenwichtsorgaan, de positie en de tast. Vervolgens krijg je een compleet beeld van het object dat je waarneemt.

Staafjes en kegeltjes

Achter het gezichtsvermogen bevinden zich de lichtgevoelige receptoren, oftewel de staafjes en de kegeltjes. Deze bevinden zich achter het netvlies van het oog of de ogen. Het licht valt het oog binnen door het hoornvlies en de voorste oogkamer. Dit gebeurt via de pupil van de iris en via de achterste oogkamer. Vervolgens worden de lichtindrukken tot actiepotentialen in de zenuwen omgevormd.

Hoe wordt het gezichtsvermogen getest?

Het gezichtsvermogen wordt op verschillende manieren getest. De opticien kan het gezichtsvermogen testen met behulp van de kaart van Snellen. Op deze kaart staan acht reeksen drukletters van verschillende groottes en diktes. Met behulp van deze kaart kan snel worden vastgesteld of er sprake is van een aandoening, zoals verziendheid, bijziendheid of beeldvervorming.

Een optometrist kan elk oog ook afzonderlijk bekijken met een speciaal instrument, een oftalmoscoop. Met dit instrument kan hij het inwendige deel van het oog bekijken. Hiermee kan hij bepalen of er sprake is van een glaucoom, staar, netvliesloslating of een andere aandoening, zoals een hoge bloeddruk, diabetes of bloedarmoede.

Wat is een verminderd gezichtsvermogen?

Het kan verstandig zijn om je ogen te laten controleren bij de opticien. Niet alle aandoeningen geen namelijk klachten in het begin. Een voorbeeld hiervan is een glaucoom die blindheid kan veroorzaken. Als een aandoening op tijd wordt vastgesteld kan deze snel behandeld worden en is genezing mogelijk.

Hoe herken je een verminderd gezichtsvermogen?

Een verminderd gezichtsvermogen kan plotseling of juist geleidelijk ontstaan. Ook kan het kort of langdurig zijn. Het kan onder meer gepaard gaan met de volgende klachten:

  • Pijn
  • Beeldvervorming of een stoornis in het gezichtsveld
  • Hoofdpijn
  • Misselijkheid
  • Koorts

Welke vormen van verminderd gezichtsvermogen zijn er?

Er zijn verschillende vormen van verminderd gezichtsvermogen. Sommige vormen vragen om een dringende behandeling. Vaak gaat het dan om aandoeningen aan één van de twee ogen.

  • Afsluiting van een belangrijk bloedvat naar het oog: gaat vaak gepaard met een plotselinge pijnloze uitval van het gezichtsvermogen.
  • Netvliesloslating: dit gaat gepaard met het verschijnen van een schaduw, oftewel een ‘gordijn’ dat langzaamaan toeneemt.
  • Slechte afvloei van oogvocht: plotseling verminderd gezichtsvermogen aan één oog met pijn aan het oog, misselijkheid en hoofdpijn.

Veelvoorkomende vormen van verminderd gezichtsvermogen

Andere vormen van verminderd gezichtsvermogen komen vaker voor, zoals:

    Cataract: hierbij wordt de ooglens troebel. Deze wordt eerst geel en groen en daarna rood en bruin. Ook kunnen er witte vlokken verschijnen. Bij cataract wordt het zicht wazig. Het lijkt dan net alsof er mist hangt. Ook worden de beelden vervormd. Meestal gaat deze kwaal ook gepaard met dubbelzien en het slecht verdragen van scherp licht. Mensen met cataract worden meestal bijziend. Na een aantal jaren zie je alleen nog maar licht en donker, maar geen beelden meer.

  • Bijziendheid: hierbij kun je van dichtbij goed zien, maar op afstand zie je minder goed. Vaak knijp je je ogen dicht, zodat je op afstand toch kunt zien.
  • Verziendheid: dit is het omgekeerde van bijziendheid. Hierbij zie je juist heel goed op afstand, maar slecht van dichtbij. Doordat je ingespannen kijkt, zijn je ogen ’s avonds moe. Verziendheid kan gepaard gaan met hoofdpijn. Het kan ook voelen alsof er een band rond je voorhoofd zit.
  • Astigmatisme: hierbij is het oog niet rond, maar gevormd tot de vorm van een rugbybal. Hierdoor heb je zowel last van bijziendheid als verziendheid.

Andere vormen van verminderd gezichtsvermogen

Sommige vormen van verminderd gezichtsvermogen kunnen wijzen op een andere (ernstige) aandoening, zoals:

  • Een tumor, bloeding of ontsteking: dit kan gepaard gaan met plotseling verlies van het gezichtsvermogen, dubbelzien, hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid, oorsuizen en braken.
  • Stoornis van de bloedvoorziening: hierbij kunnen symptomen optreden als plotseling verlies van gezichtsvermogen, uitval van een deel van het gezichtsveld, verminderde reactie op licht.
  • Reuma: plotseling verlies van het gezichtsvermogen, hoofdpijn, krampen in de kaakspieren, koorts, gevoelige slapen, gewichtsverlies, langdurige spierpijn.
  • Verminderd zicht of blindheid: de oorzaak kan een inname van giftige stoffen of kinine zijn.
  • Verstopping van de oogader, bloeding van het oogvocht of aderverkalking: hierbij kan een plotseling visuele beperking optreden.
  • Acuut glaucoom: hierbij kan er sprake zijn van plotseling verminderd zicht, hoofdpijn, maagklachten, darmklachten, oogpijn, hoofdpijn, misselijkheid en braken.
  • Infectie: een infectie aan het oog gaat vaak gepaard met lichte pijn in het oog, doffe oogpijn, lichtschuwheid, verminderd zicht, flikkeringen in het gezichtsveld, roodheid en een opzwellend ooglid.
  • Loslating van het netvlies: zichtvermindering gedurende een aantal dagen kan een teken zijn.
  • Centrale gezichtsstoornis: zichtvermindering gedurende een paar dagen, doffe pijn of een aangetast kleurenzicht. De oorzaak van de stoornis kan een ontsteking zijn of een neurologische aandoening zoals multiple sclerose (MS).
  • Stoornis van de bloedvoorziening of vochtophoping: kan gepaard gaan met contourvervormingen (metamorfopsie) of vervorming van de grootte. Hierbij worden de beelden die je waarneemt vervormd en veranderd van formaat. Dit kan het gevolg zijn van een stoornis van de bloedvoorziening of van vochtophoping. Een onderliggende oorzaak kan diabetes zijn.
  • Chronisch glaucoom: hierbij is er vaak sprake van een langzame verslechtering van het zicht. Bij chronisch glaucoom is de oogzenuw aangetast en gaat het gezichtsvermogen geleidelijk achteruit. Hierbij valt het gezichtsveld eerst voor een deel weg en in het eindstadium kan dit leiden tot blindheid.

Hoe stelt een arts de diagnose?

Als je last hebt van verminderd gezichtsvermogen kan de oogarts een onderzoek doen. Naar aanleiding van dit onderzoek stelt hij een diagnose. Soms wordt er een advies ingewonnen van een neuroloog. Verder wordt er onderzocht of er sprake is van een algemene ziekte of klacht, zoals een hoge bloeddruk, een reumatische aandoening of diabetes. Als je lang blijft rondlopen met een aandoening van het zicht, is er een verminderde kans dat je volledig herstelt.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips