Middelen tegen tuberculose

Tuberculose (vroeger tering, en later tbc of tb genoemd) is een infectieziekte die in de vorige eeuw nog zeer veel slachtoffers eiste. In de tweede helft van de 19e eeuw ging het aantal gevallen geleidelijk dalen. Naar men aanneemt gebeurde dit als gevolg van de verbetering in de hygiëne, betere huisvesting en voedingsgewoonten. Ook de tuberculosebestrijding heeft hierbij een grote rol gespeeld. Na de Tweede Wereldoorlog kreeg men tevens de beschikking over een aantal zeer werkzame geneesmiddelen tegen tuberculose. Een en ander heeft ertoe geleid dat tuberculose thans in Nederland bijna niet meer voorkomt.

Bij de behandeling van tuberculose met geneesmiddelen worden doorgaans twee of drie stoffen tegelijk toegepast; dit omdat de tuberculosebacteriën betrekkelijk snel ongevoelig worden voor deze middelen. Op deze manier wordt de werkzaamheid van deze geneesmiddelen bevorderd.

De tegen tuberculose veel gebruikte middelen zijn:

ethambutol (Myambutol), isoniazide (INH) en rifampicine (Rifadin en Rimactan).

Bij langdurig gebruik van ethambutol kunnen oogafwijkingen optreden. Regelmatige controle door een oogarts
kan het ontstaan van onherstelbare schade voorkomen. Andere bijwerkingen die zelden optreden, zijn maag-
darmstoornissen, gevoelsstoornissen en verschijnselen van overgevoeligheid. Isoniazide kan – vooral bij mensen die veel alcohol gebruiken en wanneer het samen met rifampicine wordt toegepast – hevige leverontsteking veroorzaken. Verder kunnen zenuwaf wij kingen, overgevoeligheids reacties, bloedafwijkingen en reumatische pijnen optreden. Deels kunnen deze worden voorkomen door het slikken van vitamine-B. Gebruik van rifampicine leidt tot oranjeverkleuring van de urine, het traanvocht en het slijm. Daarnaast kunnen zich onder meer maagdarmstoornissen en verschijnselen van overgevoeligheid voordoen. Enige andere tuberculostatica (tegen tuberculose gebruikte middelen) zijn: para-aminosalicylzuur (PAS), pyrazinamide en tiocarlide (Isoxyl).