Medische termen en afkortingen: R

Bekijk hier alle Medische termen en afkortingen

Rabiës, ook wel hydrofobie genoemd, is een virusinfectie die de zenuwweefsels aantast. Dit virus wordt overgebracht door speeksel van geïnfecteerde honden en andere dieren en openbaart zich als een achteruitgang van het centrale zenuwstelsel. De ziekte wordt gekenmerkt door gekte en schuim rond de mond en is dodelijk als ze niet wordt behandeld.

Rachitis is een aandoening die wordt veroorzaakt door een tekort aan vitamine D, calcium en fosfor. Deze ziekte komt veel voor bij jonge kinderen met als kenmerk een vergroeiing van de botten.

Rad is een acroniem voor radiation absorbed dose, een eenheid van de door het weefsel opgenomen energie van ioniserende straling.

Radiale keratonomie is een chirurgische ingreep waarbij spaakachtige incisies worden gemaakt om het hoornvlies vlakker te maken en zo bijziendheid te corrigeren.

Radicale mastectomie is de amputatie van de borst, borstspier en lymfeklieren in de oksel, een operatieve ingreep die bij kanker in een vergevorderd stadium wordt uitgevoerd.

Een radio-isotoop is een isotoop die radioactief is en bij testen wordt gebruikt als volgapparaat en indicatie voor het stellen van diagnosen.

De radioimmunoassay-techniek is een immunologische bepaling met behulp van een radioactief (‘gemerkt’) antigeen en een bindende antistof.

Radiologie is de studie van stralingsenergie en radioactieve stoffen in de diagnose en behandeling van ziekten.

Ragades zijn barstjes of scheurtjes in de huid gewoonlijk vlak bij een opening, zoals de mond, als gevolg van ziekte of vitaminetekort.

Receptor is de algemene term voor het uiteinde van een zenuw dat prikkels omzet in zenuwimpulsen.

Recombinant DNA is de medische term voor DNA waarin een stukje vreemd DNA is ingelast, zodat een nieuwe combinatie (recombinatie) van het oorspronkelijke DNA is ontstaan.

Recombinatie is de medische term voor de vorming van nieuwe combinaties van gekoppelde genen.

Rectus is de anatomische term voor recht en beschrijft de rechte spieren.

Reflex is een automatische en vaak aangeboren werking of beweging van een orgaan of lichaamsdeel als reactie op een bepaalde handeling en die gewoonlijk direct, onwillekeurig en zonder erover na te denken plaatsvindt.

Refractair verwijst naar een ongevoeligheid of onontvankelijkheid (het tegenovergestelde is receptief).

Een relaps is de terugkeer van de symptomen van een ziekte of aandoening na een ogenschijnlijk herstel.

REM (rapid eye movement) is de medische afkorting van: snelle oogbewegingen.

Remissie is een interval tijdens het verloop van een chronische ziekte waarbij de symptomen verminderen of zelfs helemaal verdwijnen.

Remitterende koorts is de meest voorkomende vorm van koorts, waarbij in de loop van een etmaal het temperatuurverschil meer dan één graad bedraagt en geen van de metingen een normale temperatuur laat zien.

Renaal verwijst naar de nieren.

Replicatie is de verdubbeling van iets.

Resectie is de verwijdering van een deel van een orgaan door middel van een chirurgische ingreep.

Resistentie is een ander woord voor weerstand. Het kan verwijzen naar het gevoel van weerstand bij het betasten van holle lichamen (bijv. de buikwand); naar de weerstand van een organisme tegen infectie en dergelijken; naar psychische weerstand; naar ongevoeligheid van micro-organismen en virussen voor geneesmiddelen.

Resorptie is het opnemen van iets, bijvoorbeeld voedsel.

Respiratie is het proces waarbij zuurstof door de bloedcellen wordt opgenomen en bij de stofwisseling wordt gebruikt en waarbij kooldioxide vrijkomt.

Restvolume (RV) is de lucht die na diep uitademen nog in de longen achterblijft.

Retentie is het vasthouden van voedsel en drank in de maag of van afvalstoffen van het lichaam. De term retentie wordt ook gebruikt als beschrijving van het herinneringsvermogen.

Retentiehechtingen of onbeweeglijke naden, zijn grote hechtingen die naast kleinere hechtingen in de huid worden gebruikt. Bij deze hechtingen worden de onderliggende vet- en spierweefsels en huid vastgemaakt en worden incisies ondersteund bij oudere personen of als het genezingsproces lang gaat duren.

Reticulaire bindweefsels zijn dunne, netvormige bindweefsels die een netwerk van tussenweefsels in weefsels en organen vormen.

Retinol is de voornaamste vorm waarin vitamine A in het lichaam wordt gevonden.

Een retrovirus is een virus dat zich vermenigvuldigt door RNA om te zetten in DNA. Normale virussen doen precies het tegenovergestelde.

Het reukcentrum van de hersenen bestaat onder andere uit delen van het limbisch systeem en de voorste kwabben.

Reuma is de term voor diverse ziekten van de spieren en het skelet die worden gekenmerkt door stijve en pijnlijke gewrichten.

Een reumatoloog is een arts die is gespecialiseerd in reumatische aandoeningen; reuma is een verzamelnaam voor acute en chronische ontstekingsachtige aandoeningen van het bewegingsapparaat en omliggende steunweefsels.

Reutels zijn de geluiden die bij de auscultatie tijdens inademing van de patiënt gehoord worden.

De rhesusfactor is de aanwezigheid van diverse antigenen in rode bloedcellen. Een persoon met antigenen in de rode bloedcellen is R-positief en een persoon zonder deze antigenen is R-negatief. Een verkeerde combinatie van de R-bloedgroep van een zwangere vrouw en haar baby kan ernstige problemen geven. Als een vrouw R-positief is en de baby R-negatief, zijn er gewoonlijk geen problemen bij de eerste zwangerschap. Tijdens de tweede zwangerschap ontwikkelt het lichaam antistoffen tegen het R-negatieve bloed. Deze ziekte wordt hemopathie genoemd, ziekte van het bloed bij een pasgeborene.

Rhexis is de medische term voor een scheur in een vat of orgaan.

Rhinitis is de medische term voor ontsteking van het neusslijmvlies.

Riboflavine is de scheikundige naam voor vitamine B2.

RNA is een molecule die de genetische informatie van de DNA-moleculen naar de celribosomen overbrengt.

Rickettsia of Rocky Mountain spotted fever is een infectieziekte die wordt overgebracht door teken. Symptomen zijn onder andere rood-vlekkige uitslag en bloederige beschadigingen van de huid, hersenen, longen en hartspier.

Rinoplastiek is een ingreep waarbij de neus wordt hersteld met weefsel dat ergens anders is weggenomen, bijvoorbeeld van de arm.

Rinorroe is slijmvorming in de neus bij een verkoudheid.

RNA is een molecuul dat de genetische informatie van de DNA-moleculen naar de celribosomen overbrengt.

Rodehond (rubella) is een ziekte die wordt veroorzaakt door een virusinfectie en wordt gekenmerkt door huiduitslag en een onbehaaglijk gevoel.

Rodopsine is een paarse stof in de staafjes van het netvlies die afhankelijk is van vitamine A.

Een röntgenstraal is een beeld van een deel van het lichaam, dat wordt verkregen door röntgenstralen door het lichaam te zenden, waardoor er een negatief fotografisch beeld ontstaat. Aangezien dichtere structuren van het lichaam meer stralen tegenhouden, geeft het negatieve beeld hun locatie aan. Ondanks de zorg om veiligheid zijn röntgenstralen tot op de dag van vandaag de meest gebruikte test voor het stellen van een diagnose voor botbreuken en andere aandoeningen.

Roodvonk, ook wel scarlatina genoemd, is een ziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie streptokok pyogenes. Symptomen zijn onder andere uitslag en keelpijn, alhoewel veel organen kunnen worden aangetast als de ziekte zich eenmaal heeft ontwikkeld.

Roos, ook seborroe genoemd, is een aandoening van de behaarde hoofdhuid met als kenmerken jeuk en afschilferen van de huid onder het haar. Bijna tweederde van de mensheid heeft op de een of andere manier een vorm van roos. De onschuldige gevallen kunnen worden behandeld met een speciale shampoo. De ernstige gevallen moeten worden behandeld met een voorgeschreven medicatie of een andere therapie.

Een rotator is een spier die een bot draait.

De rotator-cuff is een groep van vier spierpezen die samenkomen in het kapsel dat het schoudergewricht omsluit.

Rubella is de medische term voor rodehond; het is een ziekte die wordt veroorzaakt door een virusinfectie met als symptomen huiduitslag en catarre (slijmvliesontsteking).

Rugae is de anatomische term voor rimpels of plooien.