Middelen tegen schurft en luizen

Schurft- en luisinfecties worden veroorzaakt door zeer kleine, nog juist met het blote oog zichtbare diertjes. Ze zijn het gevolg van een slechte hygiëne of van contact met mensen die besmet zijn. Schurft wordt veroorzaakt door een mijt (Sarcoptes scabiei), zoals men in 1834 ontdekte. Het ziektebeeld is al veel langer bekend. Schurft veroorzaakt vaak ondraaglijke jeuk, vooral ’s avonds en in de warmte (in bed). Schurft komt meestal tussen de vingers voor, maar ook bijvoorbeeld op de buigzijde van de polsen, de penis, de balzak en de voetrand. De verwekkers van schurft graven gangetjes in de huid en leggen daar hun eitjes in. Door krabben ontstaan dikwijls geïnfecteerde wondjes.

De behandeling geschiedt door het gehele lichaam (én dat van de partner of de gezinsleden) in te smeren met hexachloorcyclohexaancrème of -smeersel (FNA) en dit één etmaal te laten inwerken. Kleren en beddegoed moeten goed worden uitgeklopt en gereinigd. Bij deze vorm van behandeling is herhaling niet nodig. Dit is wel het geval als crotamitonlotion of -crème (Eurax) of benzylbenzoaatemulsie wordt toegepast: de behandeling dient dan na vijf dagen te worden herhaald, omdat de eitjes vaak de eerste behandeling overleven. Deze laatste twee middelen zijn aangewezen bij overgevoeligheid voor hexachloorcyclohexaan of in geval van zwangerschap.

Men onderscheidt hoofdluizen, schaamluizen en kleer-luizen. Hoofdluizen zelf krijgt men meestal niet te zien, maar wel de eitjes (‘neten’) die aan de hoofdharen worden vastgekleefd. Kleerluizen behoren tot dezelfde soort als de hoofdluizen, maar ze leggen hun eieren in kleren -zoals de naam al aangeeft. Schaamluizen komen niet alleen in het schaamhaar voor, maar ook in de wenkbrauwen, de wimpers en de okselbeharing.

Een belangrijk punt bij de behandeling van deze luisinfecties is verbetering van de hygiëne. Daarnaast worden kleer- en schaamluizen bestreden met hexachloorcyclohexaan. In dit geval behoeft echter niet het gehele lichaam maar alleen de aangedane plekken te worden ingesmeerd, zij het vijf dagen achtereen! Hoofdluizen zijn tegenwoordig vaak bestand tegen hexachloorcyclohexaan en worden enerzijds zoveel mogelijk verwijderd met een stofkam, anderzijds behandeld met malathion (Hoofdlotion ‘Noury’ en Prioderm).