Semantisch geheugen

Wat is de hoofdstad van Frankrijk? Wat is Napoleon’s telefoonnummer? Ik vermoed dat u de eerste vraag snel en juist beantwoord heeft. Een computer zou gemakkelijk zodanig te programmeren zijn dat zij dezelfde informatie kan verschaffen.

De tweede vraag heeft u waarschijnlijk als onzin afgedaan. Napoleon stierf lang voordat de telefoon werd uitgevonden dus heeft hij geen telefoonnummer gehad. Maar tenzij het een zeer verfijnd apparaat was zou een computer dan niet gedaan hebben. Hij zou alle telefoonnummers onder de N in zijn “geheugen”: afgezocht hebben en tot de conclusie gekomen zijn dat Napoleon niet op het telefoonnet was aangesloten.

Het semantisch geheugen van de mens kan niet alleen opgeslagen informatie foutloos opsporen, maar ook kruisverbindingen leggen, daarbij twee ogenschijnlijk anderssoortige of tegenstrijdige brokjes informatie evalueren en voor de dag komen met een antwoord op een niet eerder tegengekomen vraag.

Ons semantisch geheugensysteem is ontzaglijk veel flexibeler, sneller en veelomvattender dan welk bestaand computergeheugen ook. Bij een schaakwedstrijd over 6 matches in 1996 heeft de wereldkampioen Kasparov gewonnen van de grootste schaakcomputer, die in wezen uit 256 computers bestond, vooral omdat zijn semantisch geheugen aanmerkelijk groter was dan de computer, de overigens in staat was 50 miljoen berekeningen in een seconde te verrichten.