Schildklierkanker

Een woekering van kwaadaardige cellen in de schildklier, die bestaat uit twee lobben aan weerszijden van de luchtpijp (trachea) onderaan de hals. Er zijn vier soorten schildklierkanker, namelijk papillair, folliculair, anaplastisch en medullair schildkliercarcinoom. In 80 procent van de gevallen gaat het om papillaire carcinomen, de minst ernstige vorm, die langzaam groeien en jaren nodig hebben om zich uit te zaaien. Folliculair carcinoom komt daarna het meest voor en groeit ook langzaam, maar verspreidt zich sneller, vooral naar long- en botweefsel.

Medullair carcinoom is veel zeldzamer en erg agressief, maar goed te genezen bij vroegtijdige ontdekking en behandeling, als het nog (reuzencel) carcinoom is erg kwaadaardig en leidt meestal binnen 6 maanden na de diagnose tot de dood. Bij jongere mensen komt deze vorm nauwelijks voor, bij ouderen des te meer. Schildklierkanker komt meestal voor tussen 25 en 65 jaar en meer bij vrouwen dan bij mannen. De prognose is sterk afhankelijk van de soort kanker en de leeftijd van de patiënt, maar de kansen op herstel zijn in het algemeen vrij gunstig en het sterftecijfer laag.

Schildklierkanker symptomen

• Harde, meestal pijnloze knobbel in de hals.
• Opgezette hals.
• Slikklachten.
• Heesheid; veranderd stemgeluid.
• Hoesten; bloed opgeven.
• Ademhalingsmoeilijkheden.
• Onverklaarbare botbreuken (bij follikelcarcinoom).
• Ernstige diarree (medullair carcinoom).

Schildklierkanker oorzaken

De exacte oorzaak is onbekend, maar doorgemaakte bestraling (vanwege acne, vergrote thymusklier, keel of neusamandelen) in de vroege jeugd is een belangrijke risicofactor. De kanker kan zich binnen 5 jaar, maar ook pas 30 jaar na de bestralingsbehandeling ontwikkelen. Blootstelling aan radioactieve fall-out wordt gezien als risico verhogende factor. Medullair carcinoom komt vaak voor als een erfelijke aandoening in een familie en wordt in verband gebracht met een bepaalde soort bijnierkanker en vergrote bijschildklieren. Papillair en folliculair carcinoom staan in verband met erfelijke factoren.

Schildklierkanker behandeling

• In bijna alle gevallen wordt de schildklier gedeeltelijk of vrijwel volledig weggenomen, meestal inclusief aangrenzende lymfklieren en ander weefsel.

• Bij volledige thyroïdectomie moet men levenslang vervangende doses schildklierhormoon (thyroxine) gebruiken, hetgeen ook preventief werkt tegen herhaling.

• Behandeling met radioactief jodium wordt gedaan om restanten kwaadaardig schildklierweefsel dat na de operatie is achtergebleven, te vernietigen of om uitzaaiing in de longen of botweefsel te behandelen.

• Behandeling van het zeldzame anaplastisch carcinoom bestaat voornamelijk uit ondersteunende begeleiding om het de patiënt zo comfortabel mogelijk te maken.