Scans van het lichaam

Röntgenonderzoek is niet nieuw, het wordt al bijna een eeuw lang toegepast om structuren als botten, hart en longen in beeld te brengen. Voor röntgenfoto’s van de borsten, van het gebit, van de slokdarm, maag en darmen met behulp van bariumpap. Onderzoek van veel inwendige organen is de laatste tien jaar drastisch verbeterd met de komst van computer scanning apparatuur. De drie nieuwe soorten scanning die heden ten dage beschikbaar zijn, zijn computer tomografie (CT), nucleaire magnetische resonantie (NMR of de in ons land gebruikelijke Engelse afkorting MRI voor magnetic resonance imaging) en echografie.

CT-, MRI- en echografietechnieken zijn in zoverre gelijk aan elkaar dat ze alle een beeld van het inwendige van het lichaam verschaffen, maar er worden verschillende methoden toegepast om die beelden te vervaardigen. Bij CT wordt een heel dunne röntgenbundel gebruikt en bij MRI een magnetisch veld en bij echografie hoogfrequente geluidsgolven. Zowel CT als MRI en echografie zijn veilige, pijnloze ingrepen die poliklinisch kunnen worden gedaan.

CT-SCAN

Een CT-scan is vele malen gevoeliger dan een gewone röntgenfoto. De scan komt tot stand door een röntgenbundel die door het lichaam gaat. De CT-apparatuur ontvangt en analyseert de röntgenbundel die aan de andere kant naar buiten komt. Het resulterende plaatje kan zachte weefselstructuren onthullen die niet zichtbaar zijn op een standaard röntgenfoto.

U wordt gevraagd plat op een beweegbare tafel te gaan liggen; dan wordt de tafel in het centrum van de CT-scanner gebracht. Dit instrument lijkt op een enorme ring. Terwijl u stil ligt, worden röntgenstralen in een volledige cirkel door segmenten van het lichaam gestuurd en opgepikt door detectoren. Deze informatie wordt aan een computer gevoed die de gegevens verzamelt en omzet in een video- of fotografisch beeld, dat de radioloog dan kan beoordelen. Soms wordt een kleurstof (contrastmiddel) in een ader ingespoten om het contrast van het beeld te versterken. Deze vloeistof bevat jodium, dus voor het onderzoek wordt u gevraagd of u allergisch bent voor jodium. Voor een CT-scan van abdomen moet u tevoren een contrastmiddel drinken.

MRI-SCAN

Een MRI-apparaat kan ook een beeld van het inwendige van het lichaam voortbrengen, maar MRI maakt gebruik van magnetische en radiogolven in plaats van röntgen stralen of contraststoffen om het beeld tot stand te brengen. Dit beeld is duidelijker dan een gewone röntgenfoto. Ook wordt geen gebruik gemaakt van ioniserende straling, zoals bij conventionele röntgenstralen en CT-scans.

MRI is gebaseerd op de magnetische eigenschappen in het binnenste (nucleus of kern) van alle atomen, zo ook die in levend weefsel. Wanneer radiogolven naar een bepaald deel van het lichaam worden gestuurd, zorgen ze ervoor dat de kernen van de atomen daar hun energie afgeven. De energie wordt waargenomen en een computer vertaalt het te voorschijn komende patroon van magnetische energie in een beeld dat de radioloog kan beoordelen.

ECHOGRAFIE

Beelden van het inwendige van het lichaam kunnen ook worden vervaardigd met ge luidsgolven. Bij deze techniek – echografie – wordt een stokvormig apparaatje (omzetter) gebruikt dat hoogfrequente geluidsgolven (ultrageluid) kan voortbrengen en ontvangen.

Deze geluidsgolven zijn onhoorbaar voor het menselijke oor. Nadat de golven in de weefsels zijn binnengedrongen, worden ze teruggekaatst en omgevormd tot een afbeelding die kan worden getoond op een videoscherm en kan worden gefotografeerd voor onderzoek.

De laatste jaren is de rol van echografie in de gezondheidszorg aanzienlijk toegenomen. Deze veilige methode wordt gebruikt voor het onderzoeken van organen in de buik (galblaas, lever, alvleesklier, nieren, milt en hoofdslagader), het bekken (baarmoeder, eierstokken en prostaat), de hals (schildklier en bijschildklieren), de zaadballen en de borsten. Het onderzoek is ook van grote waarde tijdens zwangerschap om het ongeboren kind in de baarmoeder te bekijken. Daarnaast stelt echografie de dokter in staat uw aders en slagaders te beoordelen. Zo kan bijvoorbeeld een vernauwing van de halsslagaders, die tot een beroerte kan leiden, door middel van echografie vastgesteld worden.

Radiologen gebruiken echografie en computertomografie (CT-scan) ook om kleine ingrepen, zoals het leegzuigen van een abces met behulp van een dunne buis (katheter) of het wegnemen van een beetje weefsel uit een gezwel met behulp van een dunne naald, gericht te kunnen uitvoeren. Deze ingrepen worden vaak poliklinisch verricht.


Relevante artikelen

Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.



Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

MEDISCH VOORBEHOUD

De informatie op Menselijk Lichaam is géén medisch advies. Neem bij twijfel over gezondheid, behandeling of medicijnen altijd contact op met een arts, specialist of apotheker.

Meer informatie

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Met het laatste nieuws en gezonde tips