Orchitis
Een ontsteking van de teelbal, ook wel orchitis genoemd, is een pijnlijke zwelling van de mannelijke ge-slachtsklieren. In het algemeen is er slechts één teelbal ontstoken. Meestal is eerst de bijbal aangetast, voordat de ziekte op de teelbal overgaat
Wat is de oorzaak van orchitis?
Er bestaan een aantal oorzaken van een ontsteking van de teelbal:
Als reactie op artritis
Na een infectie van darmen of urinewegen met bepaalde verwekkers (Yersinia ente-rocolitica, Chlamydia trachomatis) ontstaan na ongeveer twee weken gewrichtsontstekingen en andere kenmerkende veranderingen. Als gevolg daarvan kan er orchitis optreden. Doorgaans gaat een ernstige ontsteking van de uri-neleider aan dit ziektebeeld vooraf. Dit geeft klachten bij het plassen.
Infectieziekten
Met name brucellose komt wat dat betreft in aanmerking. Deze infectieziekte kan veroorzaakt worden door verschillende bacteriën van de Brucellasoort. In dat geval kan na ongeveer drie maanden een ontsteking van de teelbal ontstaan. Dan staan echter andere symptomen, bijvoorbeeld koortspie-ken en hoofd- en gewrichtspijn meer op de voorgrond. De orchitis zelf treedt pas op bij een chronische aantasting van het orgaan.
De ziekte met de Brucella bacil wordt onder andere door runderen, schapen en honden overgebracht, maar is hier uiterst zeldzaam.
Bof
Wanneer de bof na de puberteit optreedt kan er als complicatie ook orchitis ontstaan. Dit gebeurt bij ongeveer 20 procent van de patiënten. Bij ongeveer een derde van deze patiënten, worden de teelballen zo ernstig aangetast dat er geen zaadcellen meer gevormd kunnen worden. Wanneer de orchitis tot één teelbal beperkt blijft, wordt het vermogen tot voortplanting niet beïnvloed. De andere teelbal is dan voor de pro-duktie van zaadcellen toereikend.
Ongevallen
Na ongevallen waarbij de teelballen direct betrokken waren, kan er door het lichaam eveneens gereageerd worden met een ontsteking hiervan.
Overige oorzaken
Soms ontstaat ook na tyfus, roodvonk, griep of malaria een ontsteking van de teelbal. Verder is het een symptoom van het late stadium van syfilis, dat tegenwoordig nog maar heel zelden gezien wordt.
Hoe wordt orchitis behandeld?
Al naar gelang de oorzaak en de voorheen bestaande ziekte zijn er verschillende mogelijkheden voor behandeling. Tijdens de eerste acht uur kan een injectie met een plaatselijk verdovend middel in de omgeving van de zaadstreng de pijn grotendeels doen verdwijnen.
Bij ziekten waarbij sprake is van een bacteriële ontsteking moeten antibiotica worden gegeven in een hoge dosering; bij de bof werken antibiotica overigens niet, omdat het een virusinfectie is. Dan helpt bedrust het best en plaatselijk koelen. De zwelling en pijn kunnen met behulp van andere medicamenten bestreden worden.
Wat kan men er zelf aan doen?
In het algemeen weinig. Door middel van een zacht kussen kan de teelbal hoger gelegd worden tussen de benen. Ook koude kompressen die vaak verwisseld moeten worden, geven verlichting.
Wanneer moet men de huisarts raadplegen?
Wanneer de teelbal pijn begint te doen, moet men de huisarts raadplegen.
Wat doet de dokter?
De arts zal de ziekte die aan de basis van de ontsteking ligt, diagnostiseren, de pijn bestrijden en een geschikte therapie voorschrijven.
Ziekteverloop
orchitis is een ernstig ziektebeeld. Ze komt relatief snel tot ontwikkeling. De patiënt klaagt over hevige pijn aan de teelbal, voelt zich erg ziek en heeft het idee dat de teelbal aan het afsterven is.
Is orchitis gevaarlijk?
Tegenwoordig is orchitis niet erg gevaarlijk meer. Onder goede medische begeleiding geneest ze doorgaans volledig na enkele dagen of weken.
Wanneer een orchitis ontstaat als complicatie van de bof en beide teelballen zijn aangetast, dan bestaat het gevaar dat de patiënt onvruchtbaar wordt. Dit komt echter maar heel zelden voor.
Nog geen reacties geplaatst, wees de eerste.