Lavement

Lavement is het uitwassen; begrip dat bijna uitsluitend betrekking heeft op het darmclysma (klysteer), een zeer oude behandelingsmethode. Een incidenteel uitgevoerd lavement is zonder twijfel nuttig, maar een te frequente toepassing kan leiden tot verstopping (obstipatie) in plaats van die op te heffen. Bij kinderen dient een lavement alleen op doktersvoorschrift te worden uitgevoerd.

Voor een lavement wordt schoon water ofwel een zwakke oplossing van zeep, stijfsel, glycerine en dergelijke gebruikt. Bij een zeepoplossing wordt gewoonlijk 28 g zachte geraspte zeep opgelost in een halve liter water. De temperatuur van de oplossing moet lauw zijn, zo mogelijk precies de lichaamstemperatuur. Een volwassene wordt tot 1 liter ingespoten, een kind nooit meer dan 260 g, een zuigeling nog minder. De oplossing wordt getransporteerd door een rubberbuis met een buigzaam voorstuk; dit laatste is ingesmeerd met vaseline voordat het in de endeldarm wordt ingebracht. Het bovenste einde van de buis is bevestigd aan het reservoir met het lavement dat ongeveer 60 cm boven het lichaam is opgehangen. De oplossing wordt langzaam ingegoten, vervolgens enige minuten ‘binnen’ gehouden en dan weer vrijgegeven. De angst dat een deel van de oplossing in het lichaam achterblijft is ongegrond.

In ziekenhuizen maakt een klysma algemeen deel uit van de voorbereiding van de patiënt op sommige chirurgische ingrepen, vooral in geval van darmoperaties. Ook aan het toedienen van bepaalde geneesmiddelen kan een lavement vooraf gaan.

Een voedingsklysma bevat meestal 5% dextrose (suiker) in een normale zoutoplossing; dit is een wijze van behandelen van patiënten die niet door de mond gevoed kunnen worden. Voor het maken van röntgenfoto’s van de dikke darm wordt barium via een klysma ingebracht.